Các chuyên ngành cơ bản của cơ khí bao gồm: động học, tĩnh học, sức bền vật liệu, truyền nhiệt, động lực dòng chảy, cơ học vật rắn, điều khiển học, khí động học, thủy lực, chuyển động học và các ứng dụng nhiệt động lực học. Các kỹ sư cơ khí cũng đòi hỏi phải có kiến thức và năng lực áp dụng những khái niệm trong môi trường kỹ thuật điện và hóa học. Với một mức độ nhỏ, cơ khí còn trở thành kỹ thuật phân tử - một mục tiêu viễn cảnh của nó là tạo. | Hình ơz E. ez E modun đàn hồi của vật liệu đơn vị N m2 MN m2. 3. Biểu thức liên hệ gĩũna ứng suất pháp và lực dọc Từ biểu thức ở 5 ta có N. jcr. .dF CT. p F F F Hay ơ -y Nz lực dọc - đơn vị là Newton ký hiệu N MN. F diện tích mặt cắt của thanh - đơn vị là m2. MN ơ ứng suất pháp trên mặt căt ngang - đơn vị là N cm hoặc Dấu khi thanh chịu kéo dấu - khi thanh chịu nén. Ví dụ 2 Hãy tính ứng suất trong thanh chịu lực như hình . Biết P N P2 Pỹ F 0 2cm2. p3 P1 f2 Hình 79 Bài giải - Biểu đồ lực dọc đã được vẽ ở ví dụ 1. - Nhìn trên biểu đồ lực dọc ta thấy trên đoạn AB có giá trị lực dọc lớn nhất N ab đổng thời mặt cắt ngang khồng đổi F 0 2cm2 nên ứng suất pháp lớn nhất sẽ xuất hiện tại mặt cắt trong đoạn AB. Tacó n 11SẼ7 107jV c 2 l iKNI 2 0 cm - Trong đoạn BC có N BC Vậy ứng suất trong đoạn BC là Nzbc o4 _ J in617 2 cr7 r N cm F 0 2 IV. BIẾN DẠNG TÍNH ĐỘ GIÃN DÀI CỦA THANH Gọi 1 là chiều dài ban đầu của thanh khi chịu kéo thanh dài ra một đoạn Al. Ngược lại khi chịu nén thanh co lại. Ta gọi AI là độ giãn dài tuyệt đối của thanh. Ký hiệu Al. Hình - Độ giãn dài tuyệt đối của thanh Al L - L - Độ biến dạng tỷ đối s Theo định luật Húc Khi lực tác dụng chưa vượt quá một giới hạn nhất định thì độ giãn dài tuyệt đối tỷ lệ thuận với lực tác dụng hình . p Nz F diện tích mặt cắt trên suốt chiều dài thanh . Ta có AZ. _ - m Nz lực dọc N F diện tích mặt cắt cm2 m2 80 E modun đàn hồi của vật liệu N cm2 Hình 4 4 4 Ví dụ 3 Tính độ biến dạng dài tuyệt đối có bậc chịu lực như hình . Biết ỉ 50cm l2 60cm 1 20cm 14 60cm F 10cm2 F2 - 20cm2 E KN cm2. 2KN p2 5KN K 7KN Bài gi ái Biếu đồ lực dọc được vẽ trên hình chia thanh làm 4 đoạn AB BC CD và DE. Trong mỗi đoạn tỷ sô Nz EF là hằng số. Ta có AZ tr- EF EF EF A 2 AI - 0 5 . 10 4cm Như vậy cột bị co lại. V. ĐIỂU KIỆN BỂN 1. ứng suất cho phép Khi tính sức bền các chi tiết các kết
