Thân rễ đã phơi hay sấy khô của cây Cốt toái bổ còn gọi là Tắc kè đá (Drynaria fortunei (Kunze ex Mett.) ., hoặc Drynaria bonii H. Christ), họ Dương xỉ (Polypodiaceae). Mô tả Với loài Drynaria fortunei, dược liệu là đoạn thân rễ dẹt, cong queo, phần nhiều phân nhánh, dài 5 - 15 cm, rộng 1- 2 cm, dày khoảng 3 mm, phủ dày đặc lông dạng vảy mầu nâu đến nâu tối. Đốt hết lông, dược liệu màu nâu tối. Mặt trên và hai bên thân có các vết sẹo tròn của gốc lá lồi. | CỐT TOÁI BỔ Thân rễ Rhizoma Drynariae Thân rễ đã phơi hay sấy khô của cây Cốt toái bổ còn gọi là Tắc kè đá Drynaria fortunei Kunze ex Mett. . hoặc Drynaria bonii H. Christ họ Dương xỉ Polypodiaceae . Mô tả Với loài Drynaria fortunei dược liệu là đoạn thân rễ dẹt cong queo phần nhiều phân nhánh dài 5 - 15 cm rộng 1- 2 cm dày khoảng 3 mm phủ dày đặc lông dạng vảy mầu nâu đến nâu tối. Đốt hết lông dược liệu màu nâu tối. Mặt trên và hai bên thân có các vết sẹo tròn của gốc lá lồi hoặc lõm ít khi còn rễ hình sợi. Chất cứng mặt cắt ngang có màu nâu có những đốm vàng xếp thành một vòng. Vị nhạt và hơi se. Với loài Drynaria bonii đoạn thân rễ tương đối thẳng ít phân nhánh dài 5 - 17 cm rộng 0 6 - 1 cm. Lông dạng vẩy màu vàng nâu dễ rụng để lộ thân rễ màu vàng nâu hoặc nâu nhạt. Chất dai. Mặt cắt màu vàng. Vi phẫu D. fortunei Biểu bì có 1-2 hàng tế bào có phủ một lớp cutin màu vàng nâu. Mô mềm gồm những tế bào hình tròn hay bầu dục tương đối đều đặn có màng nhăn nheo lượn sóng. Nhiều trụ giữa nằm rải rác trong mô mềm. Mỗi trụ giữa gồm có trụ bì bao bọc bên trong là libe và gỗ. Bột D. fortunei Màu nâu dưới ánh sáng tử ngoại có ánh hơi vàng nâu. Soi kính hiển vi thấy Những mảnh biểu bì vàng sẫm mảnh mô mềm mỏng hơn gồm những tế bào hình đa giác không đều. Mạch gỗ hình thang tương đối ít. Rải rác có các hạt tinh bột nhỏ hình đĩa hoặc hình trứng Định tính Phương pháp sắc ký lớp mỏng Phụ lục . Bản mỏng Silica gel G đã hoạt hoá ở 110 oC trong 1 giờ. Dung môi khai triển Cyclohexan - ethylacetat - acid formic 8 5 1 5 0 5 . Dung dịch thử Lấy 0 5 g bột dược liệu thêm 20 ml methanol TT siêu âm 15 phút 3 lần ở 40 oC. Lọc bốc hơi dịch lọc trên cách thuỷ tới khô hoà tan cắn trong 1 ml methanol TT được dung dịch thử. Dung dịch đối chiếu Dùng 0 5 g bột Cốt toái bổ mẫu chuẩn chiết như dung dịch thử. Cách tiến hành Chấm riêng biệt lên bản mỏng 4 Lil mỗi dung dịch thử và dung dịch đối chiếu. Triển khai sắc ký xong lấy bản mỏng ra để khô ở nhiệt độ phòng. Phun dung dịch nhôm clorid 1 .
