Tham khảo bài viết 'một số chỉ tiêu xác định mức độ phát triển kinh tế-xã hội', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | MỘT SỐ CHỈ TIÊU XÁC ĐỊNH MỨC ĐỘ PHÁT TRIỂN KINH TẾ-XÃ HỘI Tổng sản phẩm quốc dân GNP . Đây là tiêu thức thường được nêu ra đầu tiên để so sánh đánh giá qui mô mức độ phát triển kinh tế và mức sống giữa các nước. GNP là tổng giá trị toàn bộ các sản phẩm cuối cùng và các hoạt động dịch vụ được tạo ra hàng năm của mỗi nước GNP không kể các sản phẩm trung gian và các phần giá trị phải chi trả cho người nước ngoài nhưng lại bao gồm cả phần giá trị được tạo ra ở nước ngoài mà thuộc quyền sở hữu của người trong nước. Tổng sản phẩm trong nước GDP . Là tiêu thức so sánh cũng thường được dùng với GNP hoặc thay thế GNP . GDP khác GNP ở chỗ GDP không bao gồm phần giá trị của người trong nước được tạo ra ở nước ngoài nhưng lại bao gồm cả những phần giá trị của người nước ngoài được tạo ra trong lãnh thổ quốc gia. GNP nhấn mạnh khía cạnh chủ sở hữu của các giá trị được tạo ra bất kể được tạo ra ở nơi nào. Còn GDP nhấn mạnh khía cạnh không gian lãnh thổ của các giá trị được tạo ra bất kể nó thuộc về ai về quốc gia nào. Như vậy trong cùng một niên hạn thống kê cùng một biểu tính và chuyển đổi thì các chỉ số GNP và GDP chỉ bằng nhau trong 3 trường hợp sau 1 Khi tổng hợp trên qui mô toàn thế giới không phân biệt quốc gia lãnh thổ và chủ sở hữu. 2 Những quốc gia có nền kinh tế khép kín không đầu tư kinh doanh sản xuất ở nước ngoài cũng không buôn bán liên doanh nhận đầu tư của các nước ngoài. 3 Nước có phần giá trị thu về từ nước ngoài cân bằng với phần giá trị phải trả cho người nước ngoài ở trong nước trường hợp này ít xảy ra . Hầu hết các quốc gia trên thế giới nằm trong hai trường hợp sau đây Những quốc gia có GNP GDP là những nước chủ đầu tư lớn có nhiều cơ sở kinh doanh sản xuất ở nước ngoài và nhận đầu tư của nước ngoài vào trong nước ít hơn. Đó là những nước mạnh có nguồn thu nhập lớn ở ngoài lãnh thổ của họ. Nước có GNP GDP là những nước có ít nguồn lực đầu tư ra nước ngoài và chấp nhận nhiều nguồn vốn đầu tư của nước ngoài vào trong nước thường là những nước đang phát triển
