Triệu chứng "vàng và lùn" cây lúa là một dạng đặc trưng của một bệnh do virut hoặc mycoplasma gây ra do rầy xanh đuôi đen (Nephottetis virescens và Nephotettis nigropictus) là môi giới truyền bệnh. | Bệnh vàng lùn hại lúa tại đồng bằng sông Cửu Long Nguồn I. Tình hình chung Triệu chứng vàng và lùn cây lúa là một dạng đặc trưng của một bệnh do virut hoặc mycoplasma gây ra do rầy xanh đuôi đen Nephottetis virescens và Nephotettis nigropictus là môi giới truyền bệnh. Triệu chứng như vậy đã được ghi nhận từ những năm 1964 đến 1969 ở Philippines Ản Độ Bangladesh Thái Lan Indonesia và Nhật Bản. Bệnh được gọi là Tungro nếu tác nhân là do virút ở 2 dạng gọi là RTSV Rice Tungro Spherical Virus và dạng RTBV Rice Tungro Bacilliform Virus nhưng nếu tác nhân là mycoplasma thì gọi là bệnh Vàng lụi . Ở Miền Bắc Việt nam bệnh dược ghi nhận lần đầu trong những năm 1964 1966 và 1970 trên giống Mộc Tuyền với diện tích gây hại khá lớn khoảng ha bệnh Tungro xuất hiện đầu tiên ở Việt nam trong vụ Hè thu 1990 ở vùng ven biển miền Trung như Khánh Hoà Bình Định và Phú Yên và gây hại vào khoảng ha Ngô vĩnh Viển và CTV 1994 Một số bệnh trên lúa do virut gây ra nếu rầy nâu là môi giới truyền bệnh có 2 dạng phổ biến là Lùn xoắn lá RRSV-Rice Ragged Stunt Virus và Lùn Lúa Cỏ RGSV-Rice Grassy Stunt . Bệnh lùn xoăn lá LXL do rầy nâu truyền có triệu chứng rất đặc trưng là cây lúa sau khi bị nhiễm sẽ bị lùn hẳn đẻ ít chồi và đặc biệt là lá bị xoăn lại bông ngắn hoặc trổ không thoát đó là Lùn xoăn lá rất phổ biến hầu hết bà con nông dân đều biết và gọi đúng tên. Đối với bệnh Lùn lúa cỏ LLC thì ngược lại sau khi cây lúa bị nhiễm bệnh do rầy nâu chích hút và truyền bệnh thì bụi lúa có khuynh hướng bị lùn hẳn và đặc trưng là đẻ rất nhiều chồi như bụi cỏ trên dồng ruộng bệnh LLC thường có tỉ lệ xuất hiện ít horn bệnh LXL. Hai bệnh LXL và LLC đã được ghi nhận xuất hiện ở ĐBSCL từ những năm 1977 nhất là sau mỗi trận dịch rầy nâu. Tuy nhiên hàng năm 2 bệnh nầy vẫn xuất hiện trên đồng ruộng với tỉ lệ rất thấp. Như vậy nếu môi giới truyền bệnh là rầy nâu thì cho đến nay chỉ có hai bệnh là LXL và LLC mà triệu chứng đặc trưng như đã mô tả vẫn chưa có ghi nhận nào mới. II. .
