Bất chấp hàng loạt lý thuyết ra đời trong thế kỷ 20 dẫn tới những cuộc cách mạng đảo lộn vũ trụ quan cổ điển, đến nay tư tưởng chủ đạo của khoa học vẫn là chủ nghĩa tất định (determinism) – tư tưởng cho rằng vũ trụ vận hành theo những quy luật xác định và do đó, về nguyên tắc, khoa học phải dự báo được tương lai một cách chính xác. | Hiệu ứng Con bướm Bất chấp hàng loạt lý thuyết ra đời trong thế kỷ 20 dẫn tới những cuộc cách mạng đảo lộn vũ trụ quan cổ điển đến nay tư tưởng chủ đạo của khoa học vẫn là chủ nghĩa tất định determinism - tư tưởng cho rằng vũ trụ vận hành theo những quy luật xác định và do đó về nguyên tắc khoa học phải dự báo được tương lai một cách chính xác. Nhưng thực ra Tự Nhiên phức tạp hỗn độn chaotic và khó dự đoán hơn ta tưởng rất nhiều Tính ngẫu nhiên và bất định không chỉ tác động trong thế giới lượng tử mà ngay cả trong những hệ phức tạp complex systems của thế giới vĩ mô. Bản chất bất định và hỗn độn của Tự Nhiên đã được Lý thuyết hỗn độn Theory of Chaos mô tả một cách ẩn dụ bởi Hiệu ứng con bướm Butterfly Effect Một con bướm vỗ cánh ở Tokyo có thể dẫn tới hậu quả là một cơn bão ở Florida một tháng sau đó 1 Lý thuyết hỗn độn đang ngày càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết bởi vì người ta khám phá ra rằng có rất nhiều hệ phức tạp trong tự nhiên và xã hội chịu sự tác động của hiệu ứng con bướm Từ cơ học thiên thể cho tới các chương trình computers vấn đề dự báo thời tiết vấn đề môi trường toàn cầu hệ thống mạch điện hiện tượng bùng nổ dịch bệnh bùng nổ dân số khủng hoảng kinh tế vấn đề hoạch định chính sách . Tuy phải đợi tới những năm 1960 thì hiện tượng hỗn độn mới được nghiên cứu thành những lý thuyết hệ thống nhưng thực ra nó đã được khám phá lần đầu tiên từ cuối thế kỷ 19 bởi nhà toán học lừng danh Henri Poincaré - người được gọi là Mozart của toán học và là một trong những nhà toán học vĩ đại nhất của mọi thời đại. 1 Henri Poincaré và bài toán ba vật thể Bài toán ba vật thể Three body problem do Isaac Newton nêu lên từ năm 1687 trong tác phẩm Principia Nguyên lý nhằm nghiên cứu chuyển động của các thiên thể trong mối quan hệ tương tác hấp dẫn giữa chúng Hãy xác định vị trí của 3 vật thể chuyển động trong không gian nếu biết vị trí ban đầu của chúng. Thoạt nghe bài toán có vẻ khá đơn giản nhưng thực ra lại phức tạp và khó đến mức thách thức những bộ óc siêu .
