Từ lâu nay, chúng ta đã khá quen thuộc với thuật ngữ quyền con người, tuy nhiên, có một thuật ngữ nữa rất đáng lưu tâm, đặc biệt đối với những người nghiên cứu, quản lý trong lĩnh vực văn hoá, đó là khái niệm Quyền Văn hoá. | BÀN VỀ KHÁI NIỆM QUYỀN VĂN HOÁ Bùi Hoài Sơn Viện Văn hoá Nghệ thuật Việt Nam Từ lâu nay chúng ta đã khá quen thuộc với thuật ngữ quyền con người tuy nhiên có một thuật ngữ nữa rất đáng lưu tâm đặc biệt đối với những người nghiên cứu quản lý trong lĩnh vực văn hoá đó là khái niệm Quyền Văn hoá. Trước hết phải khẳng định rằng khái niệm quyền văn hoá là một bộ phận của quyền con người nhưng do khái niệm quyền con người rộng nhiều lĩnh vực nên việc định hình một khái niệm về quyền văn hoá có ý nghĩa thao tác hơn và có ích nhiều hơn đối với những người làm việc trong môi trường văn hoá - nghệ thuật. Như vậy thực sự quyền văn hoá bao hàm những gì Việc hiểu biết về quyền văn hoá giúp gì cho những người hoạt động trong lĩnh vực văn hoá - nghệ thuật Thứ nhất quyền văn hoá bao gồm quyền được hưởng thụ văn hoá hay nói một cách ngắn gọn người dân và cộng đồng có quyền đỏi hỏi được hưởng thụ các sinh hoạt văn hoá. Văn hoá là sáng tạo và thành tựu của con người trong quá trình lịch sử và chung sống. Những sáng tạo và thành tựu ấy của con người cần được truyền bá cho mọi người. Đó là lý do tại sao người ta phải chiếu đi chiếu lại những bộ phim nổi tiếng phải dịch những cuốn sách hay ra nhiều thứ ngôn ngữ phải đưa các đoàn văn hoá - nghệ thuật đi lưu diễn ở nhiều nơi . Mỗi cộng đồng mỗi cá nhân đều có quyền được hướng thụ văn hoá và Nhà nước với tư cách là một chính thể cần đáp ứng những nhu cầu ấy của cộng đồng và người dân. Chính vì quyền văn hoá này các hàng hoá văn hoá cần có những lôgíc đi riêng không tuân theo hoàn toàn với các lôgíc hàng hoá thông thường khác. Lấy ví dụ Dàn Nhạc Giao Hưởng Việt Nam hay các nhà hát sân khấu truyền thống - kịch hát dân tộc sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc tự vận động trong cơ chế thị trường nhưng nếu chúng ta xác định rằng Nhà nước phải đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hoá của người dân - vì đó là quyền của họ - thì chủ trương bảo hộ trợ giúp các loại hình nghệ thuật này có lý do lôgíc để tồn tại. Tất cả các loại hình văn hoá nghệ thuật .
