T ứ Xuyên, với tổng diện tích km2, chia thành hai vùng rõ rệt. Vùng l-u vực phía Đông chiếm khoảng 40% diện tích của tỉnh. Tuy ở Đông - Bắc vùng này có nhiều khu vực rất nghèo, nhất là dọc dãy núi Đại Ba, nh-ng hầu hết các nơi khác của l-u vực đều phồn thịnh và tiến bộ về kinh tế hơn miền núi phía Tây Tứ Xuyên, nơi c- trú của nhiều dân tộc thiểu số. Xung quanh Tứ Xuyên là những núi non hiểm trở mà ng-ời thời x-a khó v-ợt qua, vì thế tỉnh. | Nhìn lại những b ớc đi của Chiến lịch. 11 NHÌN LẠI NHỮNG Bũớc ĐI CỦA CHIEN DỊCH KHAI PHÁ MIEN TÂY ở TỨ XUYÊN Đỗ TRỌNG QUANG Tứ Xuyên vối tổng diện tích km2 chia thành hai vùng rõ rệt. Vùng lưu vực phía Đông chiếm khoảng 40 diện tích của tỉnh. Tuy ỏ Đông - Bắc vùng này có nhiều khu vực rất nghèo nhất là dọc dãy núi Đại Ba nhưng hầu hết các nơi khác của lưu vực đều phồn thịnh và tiến bộ về kinh tế hơn miền núi phía Tây Tứ Xuyên nơi cư trú của nhiều dân tộc thiểu sôi Về mặt lịch sử khai quật khảo cổ học ỏ Tam Tinh Đôi đã phát hiện được di tích những nền văn minh từng tồn tại ỏ lưu vực Tứ Xuyên từ lâu trưốc khi diễn ra cuộc di cư đại quy mô từ thung lũng Hoàng Hà đến. Đợt di cư đầu tiên tối Tứ Xuyên bắt đầu vào khoảng thế kỷ thứ V trưốc Công nguyên. Tứ Xuyên trỏ thành nơi sản xuất ngũ côc chủ yếu của Trung Quôc từ đầu thế kỷ thứ IV và sau đấy dưối thời nhà Đường thủ phủ của Tứ Xuyên là Thành Đô trỏ thành trung tâm văn hóa chính trị và kinh tế của vùng Tây - Nam Trung Quôc và vẫn giữ vị trí đó cho đến nay nổi tiếng về những nét tinh tế trong văn hóa. Sau khi nhà Đường chấm dứt vai trò của Tứ Xuyên trong sự phát triển của Trung Quôc lu mờ dần vì tỉnh này ỏ quá xa về mặt địa lý và do trung tâm chính trị - kinh tế của Trung Quôc chuyển về phía Đông. Xung quanh Tứ Xuyên là những núi non hiểm trỏ mà người thời xưa khó vượt qua vì thế tỉnh này có một vẻ huyền bí và hầu như tách biệt vối các vùng khác. Mấy chục năm đầu thời nhà Đường lại có một đợt di cư lốn vào Tứ Xuyên kiến thức về trồng trọt nghề thủ công và buôn bán truyền từ phía Đông Trung Quôc tối đã thúc đẩy sự tăng trưỏng kinh tế của tỉnh. Tuy vậy kinh tế Tứ Xuyên vẫn tụt hậu nhiều so vối các tỉnh ven biển cuôi thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX. Buôn bán hầu như chỉ giối hạn ỏ các miền sông nưốc. Giao lưu từ nơi khác vối tỉnh cũng như giữa các khu vực trong tỉnh gặp nhiều khó khăn vì chỉ có vài đường quôc lộ. Trong những năm 1930 trụ sỏ Chính phủ Trung Hoa Dân quôc chuyển về phía Tây để tránh sức tấn công của quân .
