Bài giảng Chuyên đề Vật lý 11 - Chương 5: Chủ đề 2 - Suất điện động trong đoạn dây dẫn chuyển động. Nội dung kiến thức trong chủ đề này gồm có: Suất điện động cảm ứng trong một đoạn dây dẫn chuyển động trong từ trường, qui tắc bàn tay phải, biểu thức suất điện động cảm ứng trong đoạn dây, máy phát điện. | Bài giảng Chuyên đề Vật lý 11 - Chương 5 Chủ đề 2 http Phone vuhoangbg@ CHỦ ĐỀ 2. SUẤT ĐIỆN ĐỘNG TRONG ĐOẠN DÂY DẪN CHUYỂN ĐỘNG I. KIẾN THỨC 1. Suất điện động cảm ứng trong một đoạn dây dẫn chuyển động trong từ trường. Khi đoạn dây dẫn chuyển động cắt các đường sức từ thì trong đoạn dây đó xuất hiện suất điện động đóng vai trò như nguồn điện . Suất điện động trong trường hợp này cũng gọi là suất điện động cảm ứng. 2. Qui tắc bàn tay phải Đặt bàn tay phải hứng các đường sức từ ngón cái chỗi ra 900 hướng theo chiều chuyển động của đoạn dây khi đó đoan dây dẫn đóng vai trò như một nguồn điện chiều từ cổ tay đến bốn ngón tay chỉ chiều từ cực âm sang cực dương của nguồn điện đó. 3. Biểu thức suất điện động cảm ứng trong đoạn dây Khi đoạn dây dẫn chuyển động cắt các đường sức từ thì độ lớn của suất điện động trong đoạn dây đó là ε Blv Nếu v và B cùng vuông góc với đoạn dây đồng thời v hợp với B một góc α thì độ lớn của suất điện động suất hiện trong đoạn dây là ε Blvsin α 4. Máy phát điện Cấu tạo Một khung dây có thể quay giữa hai cực của một nam châm. Hai đầu khung gắn với hai vành khuyên đối với máy phát điện xoay chiều hoặc gắn với hai vành bán khuyên đối với máy phát điện 1 chiều . Hai chổi quét luôn tỳ lên vành khuyên hoặc vành bán khuyên Nguyên tắc hoạt động Dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ Khi khung quay các cạnh của khung cắt các đường sức từ. Trong khung suất hiện suất điện động cảm ứng. Dòng điện được đưa ra mạch ngồi qua hai chổi quét. Mỗi chổi quét là một cực của nguồn điện Nếu hai chổi quét tỳ lên 2 vành khuyên thì dòng điện đưa ra mạch ngồi là dòng điện có chiều thay đổi theo thời gian. Gọi là máy phát điện xoay chiều Nếu hai chổi quét tỳ lên 2 vành bán khuyên thì khi dòng điện trong khung đổi chiều vành bán khuyên đổi chổi quét nên dòng điện đưa ra mạch ngồi là dòng điện có chiều không đổi. Gọi là máy phát điện một chiều. VÍ DỤ MINH HỌA VD1 Xét mạch điện hình vẽ AB trượt thẳng đều trên mặt phẳng ngang theo chiều .
