Đang chuẩn bị liên kết để tải về tài liệu:
Sinh thái nhân văn vùng Đông Bắc

Bài viết này lược điểm một số đặc điểm sinh thái nhân văn tiêu biểu của 2 nhóm tộc người vùng Đông Bắc bao gồm Tày, Thái và Mông, Dao. | Sinh thái nhân văn vùng Đông Bắc Nguyễn Công Thảo* Tóm tắt: Vùng Đông Bắc là một trong 13 khu vực địa - văn hóa quan trọng của nước ta. Đây là địa bàn cư trú của trên 20 tộc người, thuộc về 4 nhóm ngôn ngữ khác nhau. Bài viết này lược điểm một số đặc điểm sinh thái nhân văn tiêu biểu của 2 nhóm tộc người vùng Đông Bắc bao gồm Tày, Thái và Mông, Dao. Kết quả cho thấy hệ sinh thái nhân văn cơ bản của vùng Đông Bắc bao gồm: ruộng nước/ ruộng bậc thang, nương rẫy, vườn, chăn nuôi, sử dụng tài nguyên rừng và các nguồn lực tự nhiên khác. Hệ thống này có tính tương thích cao với hệ thống xã hội của các tộc người trong vùng. Từ khóa: Sinh thái nhân văn; Đông Bắc. 1. Mở đầu Sinh thái nhân văn là môi trường sống của con người, môi trường đó tồn tại ở nhiều cấp độ khác nhau: từ phạm vi nhỏ đến một vùng rừng rộng lớn. Ở chiều cạnh khác, con người được đặt trong một hệ thống xã hội với các cấp độ khác nhau: gia đình, làng bản, tộc người, vùng, quốc gia Chính vì thế, sinh thái nhân văn bao gồm mối tác động qua lại giữa hệ thống xã hội với hệ sinh thái [6]. Bài viết đưa ra một vài nét đặc trưng về sinh thái nhân văn của hai nhóm tộc người vùng Đông Bắc: nhóm Tày, Thái Ka đai và Mông, Dao Hán Tạng với hai khu vực cư trú cơ bản là vùng cao và vùng thấp. 2. Hệ sinh thái nhân văn vùng cao 2.1. Đặc điểm tự nhiên Các tộc người thuộc nhóm ngôn ngữ Mông - Dao và Hán Tạng sinh sống ở những huyện vùng cao của các tỉnh: Cao Bằng, Hà Giang, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Lạng Sơn. Những huyện này nằm ở độ cao trên 600 mét so với mực nước*biển (cách phân loại phổ biến nhất của các nhà địa lý học, vùng cao là những khu vực có độ cao trên 600m so với mực nước biển). Ở khu vực này độ dốc cao, rừng chiếm diện tích lớn, địa hình bị chia cắt bởi những dãy núi hình vòng cung, quay lưng về phía đông. Tính chất khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa nổi trội với 4 mùa trong năm: mùa xuân (từ tháng 2 - 4), mùa hè (từ tháng 4 - 9), mùa thu (từ tháng 9 - 10) và mùa đông (từ tháng 11 - 2 năm sau). Thời điểm có lượng .