Đang chuẩn bị liên kết để tải về tài liệu:
Giáo trình tế bào học part 6

Chương 10 NHÂNTẾ BÀO (NUCLEUS) 10.1. Cấu tạo của nhân 10.1.1. Cấu trúc đại cương Nhân (nucleus) được Brawn phát hiện vào năm 1831 và được xem là thành phần bắt buộc của tất cả tế bào động vật và thực vật. Cơ thể một số vi sinh vật không quan sát thấy nhân, nhưng tìm thấy trong tế bào vi khuẩn và cả siêu vi khuẩn những chất tương đồng đối với chất của nhân: protide nhân (nucleoprotide) phân tán trong tế bào chất. . | Chương 10 NHÂNTẾ BÀO NUCLEUS 10.1. Cấu tạo của nhân 10.1.1. Cấu trúc đại cương Nhân nucleus được Brawn phát hiện vào năm 1831 và được xem là thành phần bắt buộc của tất cả tế bào động vật và thực vật. Cơ thể một số vi sinh vật không quan sát thấy nhân nhưng tìm thấy trong tế bào vi khuẩn và cả siêu vi khuẩn những chất tương đồng đối với chất của nhân protide nhân nucleoprotide phân tán trong tế bào chất. Những công trình nghiên cứu hiển vi điện tử và di truyền vi sinh vật đã chứng minh các chất nhân của cơ thể vi sinh vật có chức năng giống như nhân của cơ thể đa bào. Như vậy nhân hoặc chất nhân là tổ chức cố định và bắt buộc của tế bào ở bất kỳ mức độ tổ chức nào của sinh vật. Trong đời sống của tế bào có thể chia làm hai thời kỳ - Thời kỳ trao đổi chất. - Thời kỳ phân chia nhân. Mỗi thời kỳ nhân có cấu trúc riêng. Thời kỳ trao đổi chất nhân ở trạng thái không phân chia - trạng thái tĩnh. Thời kỳ phân chia nhân thay đổi để tiến tới sự phân chia nhân và phân chia tế bào. Ở đây ta xét nhân ở thời kỳ trao đổi chất - thời kỳ nhân ở gian kỳ interphase 10.1.2. Số lượng Tuyệt đại đa số tế bào có một nhân. Có nhiều tế bào có 2 hoặc 3 nhân tế bào gan tế bào tuyến nước bọt động vật có vú . . Có những tế bào đa nhân có khi hàng chục như tế bào đa nhân megacaryocyte trong tuỷ xương. Trái lại cũng có những tế bào không có nhân như tế bào hồng cầu động vật có vú. Nhưng hồng cầu không nhân chỉ ở giai đoạn trưởng thành giai đoạn non hồng cầu có nhân. 10.1.3. Hình dạng Hình dạng của nhân phụ thuộc vào hình dạng của tế bào. Tế bào hình cầu hình khối . nhân thường có dạng hình cầu tế bào limpho . Tế bào hình trụ như tế bào cơ thì nhân có dạng dài hình bầu dục. Tuy vậy trong nhiều loại tế bào nhân có hình dạng phức tạp. Ví dụ tế bào bạch cầu có hạt nhân phân khúc hình thuỳ. Hình dạng của nhân có thể thay đổi tuỳ chức năng của tế bào. Ví dụ nhân của bạch cầu có hạt phân thuỳ phức tạp là để tăng bề mặt tiếp xúc của nhân với tế bào chất. 10.1.4. Kích thước và vị trí Kích thước của nhân