Đang chuẩn bị liên kết để tải về tài liệu:
Bài học từ thế giới loài nhện

Tôi thích có việc để làm. Tôi là loại người không thể ngồi yên một chỗ - một kẻ tham việc thực sự. Điều khổ sở nhất trên đời với tôi là chẳng làm gì cả. Người ta gọi đó là nghỉ ngơi, nhưng đôi với tôi thì không phải vậy, ngồi không với tôi gần như là bị tra tấn, vì thế mà tôi luôn luôn bận rộn. Kết quả là lúc nào tôi cũng phải mó tay vào một việc gì đấy. Vì thế nên tôi yêu mến những thanh niên nào luôn kiếm việc để làm. Có lẽ một. | Toynbee đã nhắc đến những người góp phần vào nền văn minh như một số ít những người sáng tạo, một nhóm rất nhỏ mà thôi. Nhưng ảnh hưởng của họ không thể căn cứ vào số lượng mà đánh giá được, phải nhìn vào sự sáng tạo của họ. Chính nguồn cảm hứng sáng tạo của thiểu số này đã khiến cho đa số không sáng tạo có thể đóng góp phần của mình vào sự phát triển của lịch sứ. Đó không chỉ là quyền lợi của thiểu số sáng tạo mà còn là sứ mệnh và trách nhiệm của họ, xã hội và lịch sử không thể tiến lên nếu không có những đóng góp này. Những con người ấy có bổn phận thúc giục những người không có khả năng hoặc không có điều kiện sáng tạo phải chuyển biến và thúc đẩy lịch sử tiến lên. Nếu họ không làm như vậy thì cộng đồng hoặc cả nền văn minh sẽ dần dần đi đến chỗ diệt vong. Bóp nghẹt sự sáng tạo của thiểu số đó cũng làm suy yếu cộng đồng hoặc cả nền văn minh nhân loại. Khi tài năng sáng tạo không được sử dụng để thúc đẩy xã hội tiến lên, khi thiểu số sáng tạo bị trói chân trói tay thì cộng đồng sẽ đi vào ngõ cụt. Nếu giới lãnh đạo sa vào chỗ ham hưởng lạc và thích an nhàn thì tính sáng tạo và tinh thần dám nghĩ dám làm sẽ mất đi, ngày tận thế sẽ bắt đầu. Ngày nay chúng ta đã được thấy những điển hình đúng cho nhận xét ấy của Toynbee.