Đang chuẩn bị liên kết để tải về tài liệu:
Các đơn vị siêu đoạn tính

Một tiết vị, ngoài các đơn vị chiết đoạn tính nằm ở C1VC2 đã xem xét, còn được phức tạp hoá bởi các đơn vị siêu đoạn tính, đó là hệ thống thanh điệu và những hệ thống điệu vị (prosodemes) khác. Các hệ thống điệu vị, ngoài thanh vị (tonemes), bao gồm hai tiểu hệ thống là sự tròn môi hoá âm tiết ([ +tròn môi]) và điệu vị thuộc về vần ([+ căng]). Điệu vị trong môi hoá âm tiết có tác dụng biết một âm tiết bình thường thành một âm tiết được tròn môi hoá. Ví. | Các đơn vị siêu đoạn tính Một tiết vị ngoài các đơn vị chiết đoạn tính nằm ở C1VC2 đã xem xét còn được phức tạp hoá bởi các đơn vị siêu đoạn tính đó là hệ thống thanh điệu và những hệ thống điệu vị prosodemes khác. Các hệ thống điệu vị ngoài thanh vị tonemes bao gồm hai tiểu hệ thống là sự tròn môi hoá âm tiết tròn môi và điệu vị thuộc về vần căng . Điệu vị trong môi hoá âm tiết có tác dụng biết một âm tiết bình thường thành một âm tiết được tròn môi hoá. Ví dụ ta có loạt biến đổi sau đây STT Quốc ngữ ÂVH mở rộng 1. i uy 7Í1 tròn môi i tròn môi 1 2. tan toan tan1 tan tròn môi 1 3. kiên quyên kien1 kien tròn môi 1 4. can quan kan1 kan tròn môi 1 Ghi chú chiết đoạn tính siêu đoạn tính Trong 154 vần của tiếng Việt chỉ có 44 vần bị tác động của quá trình tròn môi hoá âm tiết. Nghĩa là cấu trúc âm tiết tiếng Việt tuân theo nguyên tắc tối ưu hoá của lí thuyết âm vị học tối ưu hiện nay Âm tiết càng đơn giản về cấu trúc thì càng có khả năng sử dụng thường xuyên càng có cơ hội tham gia và các cấu trúc từ tiếng Việt hiện đại . Tỉ lệ 44 154 gần 25 nói lên một điều là các âm tiết tròn môi hoá trong tiếng Việt là thiểu số và ít có năng lực phái sinh trong thực tế ít đáp ứng một cách có hiệu quả nguyên tắc thứ 4 của lí thuyết kí hiệu học hiện đại Tính năng sản của các hiện tượng ngôn ngữ. a. Biểu diễn âm vị học đối với trường hợp điệu vị tròn môi được đặt phía phải trong một biểu diễn âm vị học. Ví dụ toan tan tròn môi T1 NAT PAT PAT đơn - NAT tắc - trước tắc răng-lợi - sau - môi vô thanh thấp - ngạc tròn môi 1 b. Điệu vị căng Cũng như tác dụng của quá trình âm vị học tròn môi hoá quá trình căng hoá không thể định vị thành một chiết đoạn nó có tác động đến những đơn vị âm thanh lớn hơn một chiết đoạn âm vị học tính nhưng tầm ảnh hưởng của nó gói trọn trong vần của tiết vị. Ta có Vì điệu vị căng là một quá trình âm vị học có thể chứng minh được qua quá trình lịch sử của tiếng Việt nên chúng ta có STT Quốc ngữ ÂVH mở rộng 1. keng uy ks1 căngH M h 2. tan tăn tan1 tăn1 3. cơm câm .