Đang chuẩn bị liên kết để tải về tài liệu:
Phan Huy Ôn, nhà sử học kiêm toán học ở thế kỷ XVIII 3

Phan Huy Ôn, nhà sử học kiêm toán học ở thế kỷ XVIII 3 3. Nhân pháp tức là nhân theo cách tìm diện tích mặt phẳng (cũng giống như phép nhân nói chung hiện nay) Thí dụ: Có hình dài một trượng, 4 thước rộng 6 thước, hỏi diện tích là bao nhiêu ly vuông? Đáp là: 84 ly (ly: được hiểu là thước vuông) 4. Chiết pháp tức là phép cia đôi số nguyên, ngược lại với bội pháp (giống như phép chia đôi hiện nay) Thí dụ: Có chiều dài 486 thước, hỏi chiết lấy nửa là mấy? Đáp là: 243 thước 5. Gia pháp. | Phan Huy Ôn nhà sử học kiêm toán học ở thế kỷ XVIII 3 3. Nhân pháp tức là nhân theo cách tìm diện tích mặt phẳng cũng giống như phép nhân nói chung hiện nay Thí dụ Có hình dài một trượng 4 thước rộng 6 thước hỏi diện tích là bao nhiêu ly vuông Đáp là 84 ly ly được hiểu là thước vuông 4. Chiết pháp tức là phép cia đôi số nguyên ngược lại với bội pháp giống như phép chia đôi hiện nay Thí dụ Có chiều dài 486 thước hỏi chiết lấy nửa là mấy Đáp là 243 thước 5. Gia pháp tức là cộng thêm một tỷ lệ mới được nhân lên giống như phép nhân đi đôi với phép cộng hiện nay Thí dụ có chiều dài là 121 thước nay gia mỗi thước là 3 tấc hỏi tất cả gia rồi thành ra bao nhiêu Đáp là 157 thước 3 tấc 6. Giảm pháp tức là bớt đi một tỷ lệ được tính chung giống như phép nhân đi đôi với phép trừ hiện nay Thí dụ Có chiều dài 213 thước nay giảm đi mỗi thước là 3 tấc hỏi tất cả giảm rồi còn lại bao nhiêu Đáp là 149 thước một tấc Thật ra các phép trên đây ngày xưa dùng để áp dụng vào bàn tính hàng ngày nên nói chung con số không lớn lắm. Xét đến cùng thì cả sáu phép tính cơ bản trên cũng giống như bốn phép tính gốc hiện nay chỉ có khác là các con số ngày xưa là các con số cụ thể trong đời sống còn nay có khi lại là các con số trừu tượng có thể dùng để làm tính trên giấy nên có thể rất lớn và phức tạp khó áp dụng vào bàn tính đơn giản mà có thể áp dụng vào máy tính điện tử. Huy Ôn đưa ra nhiều thí dụ cụ thể lấy từ cuộc sống thời xưa nhất là trong tế lễ ma chay cưới xin hay trong quan niệm về đạo lý về tu hành thời xưa so với nay thì lạc hậu thí dụ bài mẫu về phép khai phương sau đây nói đến chuyện tiên Nay có đào tiên 324 quả đem chia cho tiên ông. Hỏi Theo phép khai phương mỗi tiên ông được mấy quả . Đáp Có 18 tiên ông mỗi người 18 quả. Thật ra những thí dụ về tế lễ ma chay cầu cúng. như vậy trong cuộc sống so với nay thì quá lạc hậu hay những thí dụ về phương pháp như vậy so với toán học ngày nay thì quá đơn giản và còn thiếu gì cái đơn giản nữa như cách lấy số pi để tính diện tích và chu vi hình