Bài viết Địa vị của người phụ nữ trong xã hội phong kiến Việt Nam (một nghiên cứu qua luật Hồng Đức và luật Gia Long) trình bày: Tìm hiểu vị trí của người phụ nữ trên một số khía cạnh như hôn nhân gia đình, sở hữu tài sản và các mối quan hệ xã hội đương thời qua hai Quốc triều hình luật (luật Hồng Đức) và Hoàng Việt luật lệ (luật Gia Long),. . | TAÏP CHÍ KHOA HOÏC XAÕ HOÄI SOÁ 10(182)-2013 11 ĐỊA VỊ CỦA NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG XÃ HỘI PHONG KIẾN VIỆT NAM (MỘT NGHIÊN CỨU QUA LUẬT HỒNG ĐỨC VÀ LUẬT GIA LONG) PHẠM NGỌC HƯỜNG TÓM TẮT Người phụ nữ trong lịch sử cũng như hiện tại có những đóng góp to lớn tạo nên vị thế quan trọng của họ trong gia đình và xã hội. Trong chế độ phong kiến dù ảnh hưởng tư tưởng trọng nam khinh nữ của Nho giáo, nhưng người phụ nữ vẫn có địa vị quan trọng trong xã hội. Trong bài viết này chúng tôi chủ yếu tìm hiểu vị trí của người phụ nữ trên một số khía cạnh như hôn nhân gia đình, sở hữu tài sản và các mối quan hệ xã hội đương thời qua hai bộ Quốc triều hình luật (luật Hồng Đức) và Hoàng Việt luật lệ (luật Gia Long). Luật Hồng Đức và luật Gia Long là hai bộ luật có giá trị rất lớn trong lịch sử pháp chế phong kiến Việt Nam. Cả hai bộ luật đều đề cập đến mọi vấn đề trong xã hội. Những điều luật liên quan đến người phụ nữ trong luật Hồng Đức chủ yếu được miêu tả tập trung hai chương “Hộ hôn” (Các điều luật về quản lý cư dân và hôn nhân gia đình) và “Điền sản” (Các điều luật về quản lý đất đai tài sản). Trong luật Gia Long các điều luật về phụ nữ nằm rải rác trong nhiều phần, mục khác nhau nhưng tập trung chủ yếu trong hai chương “Hộ Phạm Ngọc Hường. Thạc sĩ. Trung tâm Sử học Viện Khoa học Xã hội vùng Nam Bộ. luật” và “Hình luật”. Việc nghiên cứu, so sánh những điều luật về người phụ nữ qua hai bộ luật sẽ góp phần làm rõ vai trò của người phụ nữ trong xã hội phong kiến Việt Nam. Các điều luật được tiếp cận theo cách thức “nghiên cứu song song” hai bộ luật, đồng thời có tìm hiểu thêm một số điều luật dành cho người phụ nữ trong bộ luật Đại Thanh của Trung Quốc, để tìm những điểm tương đồng và dị biệt, phân tích những ảnh hưởng, kế thừa hay sáng tạo trong nội dung các điều luật. 1. ẢNH HƯỞNG CỦA NHO GIÁO TRONG VIỆC CHẾ ĐỊNH LUẬT LỆ DÀNH CHO NGƯỜI PHỤ NỮ Trong xã hội phong kiến, Nho giáo đã có những ảnh hưởng rất sâu sắc đến mọi vấn đề trong xã hội, từ quản lý hành chính, giáo dục khoa cử,
