Đa dạng địa học là sự đa dạng các yếu tố, các tập hợp, các biểu hiện, các hệ thống, các quá trình địa chất (kiểu đá, khoáng vật, hóa thạch), các yếu tố địa mạo (các dạng địa hình, các quá trình hình thành) và các loại đất. Vùng Hà Tiên - Kiên Lương có sự đa dạng về đặc điểm địa chất và địa mạo. Tại đây hiện diện hệ tầng trầm tích có tuổi cổ nhất Nam Bộ, tương đối đầy đủ các loại đá, nhiều dạng địa hình, nhiều loại tài nguyên khoáng sản nhất là vật liệu xây dựng. Nhiều cảnh cảnh quan đẹp ở vùng này đã được công nhận là danh thắng quốc gia như Hòn Chông, Thạch Động, núi Đá Dựng. | TAÏP CHÍ PHAÙT TRIEÅN KH&CN, TAÄP 14, SOÁ M4- 2011 ðA DẠNG ðỊA HỌC VÙNG HÀ TIÊN - KIÊN LƯƠNG Hà Quang Hải, Nguyễn Ngọc Tuyến Trường ðại học Khoa học Tự nhiên, ðHQG-HCM (Bài nhận ngày 21 tháng 03 năm 2011, hoàn chỉnh sửa chữa ngày 14 tháng 09 năm 2011) TÓM TẮT: ða dạng ñịa học là sự ña dạng các yếu tố, các tập hợp, các biểu hiện, các hệ thống, các quá trình ñịa chất (kiểu ñá, khoáng vật, hóa thạch), các yếu tố ñịa mạo (các dạng ñịa hình, các quá trình hình thành) và các loại ñất. Vùng Hà Tiên - Kiên Lương có sự ña dạng về ñặc ñiểm ñịa chất và ñịa mạo. Tại ñây hiện diện hệ tầng trầm tích có tuổi cổ nhất Nam Bộ, tương ñối ñầy ñủ các loại ñá, nhiều dạng ñịa hình, nhiều loại tài nguyên khoáng sản nhất là vật liệu xây dựng. Nhiều cảnh cảnh quan ñẹp ở vùng này ñã ñược công nhận là danh thắng quốc gia như Hòn Chông, Thạch ðộng, núi ðá Dựng. Tuy nhiên, ña dạng ñịa học chưa ñược ñánh giá ñầy ñủ, chưa ñược bảo tồn và quản lý nên nhiều ñiểm ñịa chất, ñịa mạo có giá trị ñang bị suy thoái, bị hủy hoại do các tác ñộng của tự nhiên và hoạt ñộng phát triển kinh tế của con người. Bởi vậy, tiếp cận tổng hợp ñể bảo tồn ña dạng ñịa học là cần thiết cho sự phát triển bền vững vì những lợi ích của các thế hệ hiện tại và tương lai. Từ khóa: ða dạng ñịa học, bảo tồn ñịa học, ñịa chất, ñịa mạo, Hà Tiên-Kiên Lương. 1. GIỚI THIỆU số khoáng vật rất quí và có thể dễ dàng bị biến ða dạng ñịa học (Geodiversity) là sự ña dạng mất. Các khoáng vật ñược ñặc trưng bởi cấu các yếu tố, các tập hợp, các biểu hiện, các hệ trúc tinh thể hoặc kích thước hạt, hình dạng, thống, các quá trình ñịa chất (các kiểu ñá, màu sắc và khi kết hợp với nhau sẽ tạo ra hàng khoáng vật, hóa thạch), các yếu tố ñịa mạo (các ngàn kiểu ñá có tên khác nhau. Khoảng một dạng ñịa hình, các quá trình hình thành) và loại triệu loài hóa thạch ñã ñược xác ñịnh, hàng ñất (Murray Gray 2004) [13, 14,16]. triệu loài chưa ñược phát hiện [13, 14]. Trên bề Thuật ngữ ña dạng ñịa học xuất hiện lần ñầu mặt trái ñất, các quá trình
