Ngân sách nhà nước, hay ngân sách chính phủ, là một phạm trù kinh tế và là phạm trù lịch sử; là một thành phần trong hệ thống tài chính. Thuật ngữ "Ngân sách nhà nước" được sử dụng rộng rãi trong đời sống kinh tế, xã hội ở mọi quốc gia. Song quan niệm về ngân sách nhà nước lại chưa thống nhất, người ta đã đưa ra nhiều định nghĩa về ngân sách nhà nước tùy theo các trường phái và các lĩnh vực nghiên cứu. Các nhà kinh tế Nga quan niệm: Ngân sách nhà nước là. | Hệ thống ngân sách nhà nước BÀI 2 HỆ THỐNG NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC Ths. Phan Hữu Nghị Phó Trưởng Khoa Ngân hàng Tài chính Đại Học KTQD Email: nghiph@ 1 Khái niệm. Thu ngân sách Chi Ngân sách Cân đối ngân sách Phân cấp quản lý 2 2 Ngân sách Nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi có trong dự toán NSNN, được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và được thực hiện trong một năm nhằm hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ của nhà nước Ngân sách nhà nước là tài liệu phản ánh các khoản thu-chi bằng tiền của nhà nước 3 3 Vai trò NSNN - Duy trì bộ máy nhà nước - Khắc phục hạn chế của nền kinh tế - Điều tiết vĩ mô - Mở rộng quan hệ hợp tác Nguyên tắc quản lý - Niên hạn - Toàn thể, thống nhất - Chuyên dùng 4 4 Căn cứ vào phạm vi phát sinh Thu trong nước Thu nước ngoài Thu thường xuyên qua các năm Căn cứ vào tính chất phát sinh 300000 Các khoản thu 250000 200000 thường xuyên 150000 Series1 Các khoản thu 100000 50000 không thường 0 năm 2003 năm 2004 năm 2005 năm 2006 xuyên 5 Căn cứ vào hình thức động viên Thuế,phí và lệ phí Các khoản thu khác Năm 2005 Năm 2006 Thu từ thuế Thu từ thuế 5% 7% 1% Thu từ phí và lệ phí 5% 7% 2% Thu từ phí và lệ phí ngoài thuế ngoài thuế Thu v ề v ốn Thu v ề v ốn 87% 86% Thu viện trợ không Thu viện tr ợ không hoàn lại hoàn lại 6 7 Khái niệm: là khoản chi nhằm tạo cơ sở vật chất kỹ thuật, có tác dụng làm cho nền kinh tế tăng trưởng và phát triển. Nội dung Đặc điểm - Chi lớn, không mang tính ổn định - Chi có tính tích luỹ - Gắn với mục tiêu, định hướng - Quy mô vốn phụ thuộc vào nguồn, tính chất 8 8 Khái niệm: khoản chi có tính đều đặn, liên tục gắn với nhiệm vụ thường xuyên của nhà nước về quản lý kinh tế-xã hội. Nội dung Đặc điểm - Mang tính ổn định - Phần lớn mang tính tiêu dùng - Gắn với cơ cấu tổ chức có tính bắt buộc Phương thức cấp phát 9 9 Khái niệm Tổ chức hệ thống