Bài viết Xu thế biến đổi phi tuyến tính của mưa cực đoan trên khu vực Việt Nam trình bày nghiên cứu xu thế biến đổi của mưa lớn đặt ra là một vấn đề có ý nghĩa thực tiễn và khoa học cao. Tuy nhiên, các nghiên cứu về xu thế mưa lớn chủ yếu dựa trên phương pháp phân tích xu thế tuyến tính hoặc phương pháp phi tham số Sen. | XU THẾ BIẾN ĐỔI PHI TUYẾN TÍNH CỦA MƯA CỰC ĐOAN TRÊN KHU VỰC VIỆT NAM Bùi Minh Tuân Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Đại học Quốc Gia Hà Nội Ngày nhận bài 21 2 2022 ngày chuyển phản biện 22 2 2022 ngày chấp nhận đăng 16 3 2022 Tóm tắt Mưa cực đoan thường xuyên xuất hiện ở Việt Nam gây rất nhiều thiệt hại về con người và kinh tế xã hội. Cùng với xu thế ấm lên của trái đất mưa cực đoan cũng có xu thế xuất hiện với cường độ nhiều hơn gây hậu quả nghiêm trọng hơn. Nghiên cứu xu thế biến đổi của mưa lớn đặt ra là một vấn đề có ý nghĩa thực tiễn và khoa học cao. Tuy nhiên các nghiên cứu về xu thế mưa lớn chủ yếu dựa trên phương pháp phân tích xu thế tuyến tính hoặc phương pháp phi tham số Sen. Các phương pháp này dựa trên giả thiết chuỗi số liệu mưa là dừng stationary trong khi trên thực tế chuỗi số liệu mưa là phi tuyến tính do đó không đưa ra được kết quả chính xác về xu thế biến đổi của mưa. Nghiên cứu này hướng tới phân tích xu thế biến đổi của số ngày mưa cực đoan trên khu vực Việt Nam sử dụng 3 phép phân tích khác nhau bao gồm phân tích xu thế tuyến tính xu thế Sen và phương pháp phân tích phổ. Kết quả cho thấy việc áp dụng phương pháp phân tích phổ giúp đánh giá chính xác hơn về xu thế biến đổi mưa cực đoan trên khu vực Việt Nam. Nhìn chung số ngày mưa lớn có xu thế tăng ở Tây Bắc Đông Bắc Bắc Trung Bộ Nam Trung Bộ và Tây Nguyên trong khi xu thế giảm của số ngày mưa lớn ghi nhận tại Đồng bằng Sông Hồng và Nam Bộ. Tuy nhiên xu thế tăng giảm của mưa là khác nhau trong từng giai đoạn đối với mỗi vùng khí hậu. Từ khóa Phân tích phổ mưa cực đoan kiểm nghiệm Mann-Kandall xu thế Sen hồi quy tuyến tính. 1. Mở đầu gió mùa mùa hè Đông Á và gió mùa mùa hè Tây Hiện tượng ấm lên toàn cầu đang diễn ra Thái Bình Dương thời tiết của Việt Nam chịu mạnh mẽ và gây ra những thay đổi lớn trong tác động bởi cả ba thệ thống này. Mặt khác địa hệ thống khí hậu toàn cầu. Một trong những sự hình Việt Nam trải dài trên nhiều vĩ độ với ba thay đổi này được thể hiện trong sự biến đổi của phần
