Bài viết Sự biến đổi của số đợt rét đậm, rét hại xảy ra trên vùng Đồng Bằng Bắc Bộ trong thời kỳ 1981–2020 phân tích những đặc điểm phân bố theo không gian và thời gian cũng như thời gian kéo dài của các đợt RĐ, RH ở một số trạm khí tượng điển hình trên khu vực ĐBBB với mong muốn góp phần cải thiện khả năng dự báo, cảnh báo sớm hiện tượng RĐ, RH nhằm làm giảm thiệt hại cho sản xuất nông nghiệp. | TẠP CHÍ KHÍ TƯỢNG THỦY VĂN Bài báo khoa học Sự biến đổi của số đợt rét đậm rét hại xảy ra trên vùng Đồng Bằng Bắc Bộ trong thời kỳ 1981 2020 Chu Thị Thu Hường1 Nguyễn Văn Tâm Tân2 1 Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội ctthuong@ 2 Tổng Công ty Quản lý bay Việt Nam nguyenvantamtan@ Tác giả liên hệ ctthuong@ Tel. 84 981244579 Ban biên tập nhận bài 2 6 2022 Ngày phản biện xong 8 7 2022 Ngày đăng bài 25 8 2022 Tóm tắt Nghiên cứu sự biến đổi số đợt rét đậm RĐ rét hại RH dựa trên nhiệt độ trung bình ngày Ttb tại 10 trạm khí tượng vùng Đồng bằng Bắc Bộ ĐBBB cho thấy trung bình mỗi năm có khoảng đợt RĐ và đợt RH ảnh hưởng. Các đợt RĐ RH chủ yếu kéo dài từ 1 đến 4 ngày chiếm khoảng 70 . Chúng có xu hướng giảm khoảng 0 3 đến 0 5 đợt RĐ thập kỷ và khoảng đến 0 7 đợt RH thập kỷ. Trong những năm gần đây số đợt RĐ RH có xu hướng thấp hơn trung bình nhiều năm TBNN . Ở hầu hết các trạm chúng thường giảm dần từ thập kỷ 1981 1990 song lại tăng trong thập kỷ 2011 2020 đối với các đợt kéo dài từ 1 đến 3 ngày và trên 10 ngày . Mức độ tăng giảm số đợt RĐ RH trong từng thập kỷ không nhiều nhất là đối với các đợt RĐ RH kéo dài từ 10 ngày trở lên. Số đợt RĐ RH thường tăng trong và sau thời kỳ La Nina và giảm trong và sau thời kỳ El Nino . Từ khóa Đợt rét đậm Rét hại Đồng bằng Bắc Bộ ENSO. 1. Mở đầu Như đã biết rét đậm RĐ rét hại RH là một trong những hiện tượng thời tiết cực đoan trong mùa đông trên các vùng khí hậu phía Bắc Việt Nam. RĐ RH thường xảy ra khi có sự xâm nhập của không khí lạnh KKL kết hợp với mưa nhỏ mưa phùn. Đặc trưng thời tiết này thường xảy ra khi có ảnh hưởng của áp cao lạnh lục địa 1 5 dòng xiết gió tây trên cao 1 2 hay KKL tăng cường lệch đông 3 5 . RĐ RH có thể kéo dài nhiều ngày trên diện rộng gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân và thiệt hại không nhỏ trong sản xuất nông nghiệp trên các vùng. Hơn nữa biến đổi khí hậu đang diễn ra trên toàn cầu mà biểu hiện của nó là nhiệt độ bề mặt trung bình .
