Hệ thiết bị đo phân bố mật độ được xây dựng trên nguyên lý suy giảm của gamma trong vật chất. Số đếm ghi nhận bởi detector nhấp nháy của gamma phát từ nguồn sau khi đi qua thùng sản phẩm được sử dụng để tính phân bố mật độ từ đó tính toán phân bố liều hấp thụ trong thùng sản phẩm chiếu xạ bằng điện tử 10 MeV phát ra bởi máy gia tốc UELR-10- 15S2. Bài viết trình bày thiết kế hệ thiết bị đo phân bố mật độ nhằm tính toán nhanh phân bố liều trong thùng sản phẩm chiếu xạ trên máy gia tốc UELR-10-15S2. | THIẾT KẾ HỆ THIẾT BỊ ĐO PHÂN BỐ MẬT ĐỘ NHẰM TÍNH TOÁN NHANH PHÂN BỐ LIỀU TRONG THÙNG SẢN PHẨM CHIẾU XẠ TRÊN MÁY GIA TỐC UELR-10-15S2 Cao Văn Chung Nguyễn Đức Hòa Phan Phước Thắng Lê Quang Thành Trung tâm Nghiên cứu và Triển khai Công nghệ bức xạ VINAGAMMA Email chungvinagamma@ Tóm tắt Hệ thiết bị đo phân bố mật độ được xây dựng trên nguyên lý suy giảm của gamma trong vật chất. Số đếm ghi nhận bởi detector nhấp nháy của gamma phát từ nguồn sau khi đi qua thùng sản phẩm được sử dụng để tính phân bố mật độ từ đó tính toán phân bố liều hấp thụ trong thùng sản phẩm chiếu xạ bằng điện tử 10 MeV phát ra bởi máy gia tốc UELR-10- 15S2. Nguồn gamma sử dụng trong hệ thiết bị được chọn là Cs-137 phù hợp với đa số thùng sản phẩm chiếu xạ. Detector nhấp nháy thiết kế hệ vận chuyển và hệ điều khiển cũng được chọn để xây dựng hệ thiết bị. Các kết quả hiệu chỉnh hiệu chỉnh thiết bị đã được hiện Kết quả đo kết hợp tính toán phân bố liều khảo sát trên mẩu thực phù hợp với kết quả xác định phân bố liều hấp thụ bằng liều kế B3 GEX . Hệ thiết bị có ý nghĩa trong việc xác định nhanh phân bố liều trong thùng sản phẩm chiếu xạ đảm bảo chất lượng dịch vụ chiếu xạ tại Trung tâm Nghiên cứu và Triển khai Công nghệ Bức xạ. Từ khóa Phân bố mật độ phân bố liều hấp thụ chiếu xạ. I. MỞ ĐẦU Điện tử 10 MeV phát từ máy gia tốc UELR-10-15S2 có khả năng xuyên sâu kém bị hấp thụ gần như hoàn toàn ở độ sâu 5 6 cm nước. Như vậy đối với thùng sản phẩm chiếu xạ bằng điện tử 10 MeV mật độ thùng sản phẩm phải đảm bảo điều kiện nhỏ hơn 4 0 g cm2 cho trường hợp chiếu xạ một mặt và 8 6 g cm2 cho trường hợp chiếu hai mặt 1 2 . Tuy nhiên phần lớn với trường hợp chiếu xạ hàng cụ thể việc xác định hay đảm bảo mật độ của thùng sản phẩm thỏa kiện trên là rất khó khăn và đôi khi không thể. Như trên một số mặt hàng thủy sản đông lạnh có tỷ trọng trung bình từ 6 8 đến 7 6 g cm2 phù hợp với điều kiện chiếu xạ nhưng thực tế phân bố tỷ trọng có thể vượt mức 8 6 g cm2 gây hiện tượng liều hấp thụ trong sản phẩm không