Trong nghiên cứu này, hiệu quả sử dụng các nguồn nitơ (nhộng tằm tươi, pepton, cao nấm men) và bổ sung carbon trong môi trường nuôi cấy nhân tạo nấm Đông trùng hạ thảo C. militaris đến phát triển sinh khối và hàm lượng cordycepin, adenosin trong quả thể nấm đã được đánh giá. | HNUE JOURNAL OF SCIENCE DOI Natural Sciences 2021 Volume 66 Issue 4F pp. 82-91 This paper is available online at http ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ BỔ SUNG MỘT SỐ NGUỒN NITƠ VÀ CARBON VÀO MÔI TRƢỜNG NUÔI CẤY ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ KHẢ NĂNG TÍCH LUỸ HOẠT CHẤT CỦA NẤM ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO Cordyceps militaris Lê Thị Tươi Lê Thị Huệ Cao Tuấn Kiệt Nguyễn Đức Hiếu Đỗ Thị Hồng Lê Thị Tuyết Mai và Vũ Thị Bích Huyền Khoa Sinh học Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Cordyceps militaris loài nấm kí sinh trên côn trùng có giá trị dược liệu cao tương tự như nấm Cordyceps sinensis và có giá trị kinh tế rất lớn. Việc đảm bảo sự hài hoà giữa phát triển sinh khối và khả năng tích lũy hoạt chất trong quả thể nấm có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển các sản phẩm chất lượng từ loại nấm dược liệu này. Trong nghiên cứu này hiệu quả sử dụng các nguồn nitơ nhộng tằm tươi pepton cao nấm men và bổ sung carbon trong môi trường nuôi cấy nhân tạo nấm Đông trùng hạ thảo C. militaris đến phát triển sinh khối và hàm lượng cordycepin adenosin trong quả thể nấm đã được đánh giá. Kết quả cho thấy môi trường N1 sử dụng 20 g L nhộng tằm tươi 0 5 g L KH2PO4 và 0 5 g L MgSO4 cho năng suất và hàm lượng hoạt chất cao nhất đạt 17 01 mg cordycepin bình nuôi cấy. Bổ sung thêm các nguồn carbon glucose và sucrose với hàm lượng 10 20 40 g L vào môi trường N1 có thể rút ngắn thời gian lan sợi và thời gian hình thành quả thể nấm nhưng làm giảm rõ rệt hàm lượng cordycepin. Kết quả nghiên cứu có vai trò quan trọng trong việc định hướng lựa chọn thành phần tối ưu của môi trường nuôi cấy C. militaris để có nấm thành phẩm đáp ứng yêu cầu về chất lượng cảm quan và hàm lượng hoạt chất cordycepin cao. Từ khóa Cordyceps militaris Đông trùng hạ thảo nhộng tằm tươi môi trường nuôi cấy. 1. Mở đầu Cordyceps militaris L. Link là một loài của chi Cordyceps trong ngành nấm túi Ascomycota . Hai loài thuộc chi nấm này C. sinensis C. militaris được sử dụng phổ biến trong y học cổ truyền ở .