Trên cơ sở phân chia các tiểu trường nghĩa “vườn” trong thơ Nguyễn Bính trước 1945, trong bài viết này tác giả đi sâu phân tích các đặc điểm ngữ pháp của chúng, bao gồm đặc điểm từ loại, chức năng cú pháp (ở cấp độ ngữ đoạn và cấp độ câu), từ đó đưa ra những khám phá mới về phong cách ngôn ngữ thơ Nguyễn Bính. | ĐẶC ĐIỂM NGỮ PHÁP CỦA LỚP TỪ THUỘC TRƯỜNG NGHĨA VƯỜN TRONG THƠ NGUYỄN BÍNH TRƯỚC 1945 NGUYỄN THỊ NGA Khoa Ngữ văn Tóm tắt Trên cơ sở phân chia các tiểu trƣờng nghĩa vƣờn trong thơ Nguyễn Bính trƣớc 1945 trong bài báo này chúng tôi đi sâu phân tích các đặc điểm ngữ pháp của chúng bao gồm đặc điểm từ loại chức năng cú pháp ở cấp độ ngữ đoạn và cấp độ câu từ đó đƣa ra những khám phá mới về phong cách ngôn ngữ thơ Nguyễn Bính. Từ khóa trƣờng nghĩa vƣờn thơ Nguyễn Bính 1. DẪN NHẬP Trong tiếng Việt việc tập hợp các từ trong vốn từ vựng lại với nhau theo quan hệ cùng trƣờng tạo điều kiện cho việc nghiên cứu sự phong phú về vốn từ trong một ngôn ngữ đồng thời còn cho thấy đặc trƣng tƣ duy của con ngƣời trong quá trình sử dụng. Trong hệ thống ngôn ngữ có hai dạng quan hệ chung nhất là quan hệ trực tuyến quan hệ dọc và quan hệ tuyến tính quan hệ ngang . Căn cứ vào các dạng quan hệ đó có thể phân loại các trƣờng nghĩa thành trƣờng nghĩa biểu vật và trƣờng nghĩa biểu niệm trƣờng nghĩa dọc trƣờng nghĩa tuyến tính trƣờng nghĩa ngang . Ngoài ra có thể kể đến trƣờng liên tƣởng vừa có tính chất trƣờng nghĩa dọc vừa có tính chất trƣờng nghĩa ngang do tính chất liên hội. Khảo sát các đặc điểm ngữ pháp của lớp từ thuộc một trƣờng từ vựng ngữ nghĩa trong một phong cách ngôn ngữ cụ thể là việc làm cần thiết góp phần xây dựng bức tranh hoàn chỉnh về lớp từ đó trong thực tế sử dụng. Với việc vận dụng quan điểm Ngôn ngữ học chức năng của Cao Xuân Hạo chúng tôi đã thực hiện việc tìm hiểu các đặc điểm ngữ pháp của lớp từ thuộc trƣờng nghĩa vƣờn trong thơ Nguyễn Bính trƣớc năm 1945. Có thể thấy rằng nghiên cứu ngôn ngữ văn chƣơng dƣới góc nhìn ngôn ngữ học là cách làm đang đƣợc nhiều nhà nghiên cứu quan tâm và là hƣớng đi khả dụng cho những tìm tòi mới. Trong nền thơ ca hiện đại Việt Nam Nguyễn Bính là một tên tuổi tiêu biểu cho phong cách thơ chân quê . Trong thơ ông trƣờng từ vựng ngữ nghĩa về vƣờn là một bộ phận khá phong phú và mang đƣợc những đặc sắc riêng của ngôn ngữ thơ Nguyễn Bính .
