Bài báo khoa học này phân tích các cơ sở khoa học và thực tiễn của việc nghiên cứu chuyển dịch của các mảng kiến tạo. Các kết quả nghiên cứu trong bài báo này sẽ cho phép phân biệt sự khác nhau giữa nghiên cứu chuyển dịch mảng kiến tạo và nghiên cứu hoạt động của các đới đứt gãy nhằm định hướng cho nghiên cứu địa động lực ở Việt Nam. | Nghiên cứu CÁC ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU CHUYỂN DỊCH CÁC MẢNG KIẾN TẠO CỦA VỎ TRÁI ĐẤT HÀ MINH HÒA Viện Khoa học Đo đạc và Bản đồ Tóm tắt Bài báo khoa học này phân tích các cơ sở khoa học và thực tiễn của việc nghiên cứu chuyển dịch của các mảng kiến tạo. Các kết quả nghiên cứu trong bài báo này sẽ cho phép phân biệt sự khác nhau giữa nghiên cứu chuyển dịch mảng kiến tạo và nghiên cứu hoạt động của các đới đứt gãy nhằm định hướng cho nghiên cứu địa động lực ở Việt Nam. 1. Đặt vấn đề Kiến tạo học mảng Plate Tectonics là chuyên ngành của Địa chất được phát triển dựa trên lý thuyết Lục địa trôi Continental Drift của nhà địa chất và khi tượng học người Đức Alfred Wegener 1880 - 1930 được đưa ra lần đầu tiên vào năm 1912. Kiến tạo học coi lớp ngoài của Trái đất được chia thành vô số mảng trượt đi trên lớp manti và là lớp cứng hơn so với manti tạo nên tầng thạch quyển Lithosphere của Trái đất. Các mảng thạch quyển kiến tạo bao gồm lớp vỏ đại dương và lớp vỏ lục địa. Bề dầy của lớp vỏ đại dương vào khoảng 6 km ở các khu vực đồi gò giữa đại dương và khoảng 100 km tại các đới hút chìm. Lớp vỏ ngoài của Trái đất bao gồm tầng thạch quyển và quyển mềm Asthenosphere trong đó tầng thạch quyển lạnh cứng có mật độ cao hơn còn quyển mềm đặc sền sệt nóng có mật độ thấp hơn và di chuyển dễ dàng hơn. Do tính dẫn nhiệt tầng thạch quyển làm mất nhiệt của lớp trên của quyển mềm còn quyển mềm truyền nhiệt do tính chất đối lưu. Kết quả là lớp trên của quyển mềm mất nhiệt trở nên nặng hơn và lại di chuyển xuống dưới còn lớp dưới của quyển mềm lại di chuyển lên trên. Sự đối lưu nhiệt của lớp quyển mềm làm mảng kiến tạo thuộc tầng thạch quyển di chuyển. Ngoài ra việc chuyển dịch của các mảng kiến tạo còn được gây ra bởi hiện tượng triều dưới lực hút của Mặt trăng Mặt trời do sự biến dạng toàn cầu mặt geoid dưới sự xê dịch nhỏ của trục quay của Trái đất so với lớp vỏ Trái đất và do các hiệu ứng biến dạng nhỏ của lớp vỏ Trái đất dưới sự rung lắc và chuyển động quay của sự quay của .
