Ngôn ngữ là chất liệu, đối tượng sáng tạo của nghệ thuật văn chương. Trong thơ Hoàng Cầm, ngôn ngữ không chỉ tồn tại như một phương tiện, hình thức để biểu đạt những giá trị, mà được sáng tạo như mã văn hoá, biểu tượng mới, lạ, độc đáo, những trường liên tưởng bất ngờ, thú vị, vượt qua lớp ngữ nghĩa thông thường của câu chữ để biểu đạt nhiều tầng lớp nghĩa mới. | NGHỆ THUẬT XÂY DỰNG BIỂU TƯỢNG QUA MÃ NGÔN NGỮ TRONG THƠ HOÀNG CẦM TRẦN THỊ NGÂN THUỶ - HOÀNG THỊ HUẾ Trường Đại học Sư phạm Đại học Huế Tóm tắt Ngôn ngữ là chất liệu đối tượng sáng tạo của nghệ thuật văn chương. Trong thơ Hoàng Cầm ngôn ngữ không chỉ tồn tại như một phương tiện hình thức để biểu đạt những giá trị mà được sáng tạo như mã văn hoá biểu tượng mới lạ độc đáo những trường liên tưởng bất ngờ thú vị vượt qua lớp ngữ nghĩa thông thường của câu chữ để biểu đạt nhiều tầng lớp nghĩa mới. Từ khóa ngôn ngữ biểu tượng 1. MỞ ĐẦU Hoàng Cầm là nhà thơ có hành trình sáng tạo từ khi cầm bút cho đến khi chính thức trở về với con sông Đuống hơn 50 năm với một gia tài thơ khá đồ sộ. Hoàng Cầm là nhà thơ hiện đại nổi tiếng với phong cách thơ rất riêng biệt độc đáo mới lạ. Ông xây dựng hệ thống biểu tượng trong thơ qua mã ngôn ngữ giàu hình ảnh biểu tượng giàu tính nhạc và mang tính lạ hóa một đóng góp quan trọng trong kiến tạo thế giới nghệ thuật thơ Hoàng Cầm. 2. NGÔN NGỮ GIÀU HÌNH ẢNH BIỂU TƯỢNG Thế giới nội tâm của con người vốn sâu thẳm lại mong manh mơ hồ. Thế nên trong cuộc trở về quá khứ bằng tưởng tượng chìm sâu vào bản thể tâm hồn để thấu hiểu và thể hiện được thế giới ấy nhà thơ Hoàng Cầm đã sáng tạo hệ thống ngôn ngữ mới lạ độc đáo những trường liên tưởng bất ngờ thú vị vượt qua lớp ngữ nghĩa thông thường của câu chữ để biểu đạt nhiều tầng lớp nghĩa mới. Trong thơ Hoàng Cầm thoạt nhìn người đọc cảm nhận vùng quê Kinh Bắc hiện lên như những nông thôn khác với những hội hè chùa chiền với đồng chiều cuống rạ dây bìm bìm . nhưng thực tế đây chỉ là một vùng quê Kinh Bắc bất tử trong tâm tưởng Hoàng Cầm là tâm cảnh của thi nhân nó nằm trong không gian của sự vĩnh cửu và nằm ngoài mọi thời gian lịch sử. Những bức ảnh thuở ấu thơ ảnh sinh hoạt hội hè đình đám xứ Kinh Bắc hình ảnh của những con người đời thường và của huyền thoại ảnh động vật cây cỏ . được tác giả miêu tả qua một hệ thống ngôn ngữ giàu hình ảnh biểu tượng mang nhiều tầng bậc ý nghĩa như nắng nắng phù
