Giáo trình Phương tễ gồm 21 chương, cung cấp cho người học những kiến thức như: đại cương về phương tễ; cách kê phương thuốc y học cổ truyền; phương thuốc giải biểu; phương thuốc thanh nhiệt; phương thuốc hoà giải; phương thuốc trừ hàn; phương thuốc trừ phong; phương thuốc khư thấp; phương thuốc trừ phong thấp. | Giáo trình Phương tễ Học viện YDHCT Việt Nam HỌC VIỆN Y DƯỢC HỌC CỔ TRUYỀN VIỆT NAM PHƯƠNG TỄ 1 Giáo trình Phương tễ Học viện YDHCT Việt Nam Chương 1. ĐẠI CƯƠNG VỀ PHƯƠNG TỄ Mục tiêu học tập Sau khi học xong sinh viên phải 1. Hiểu được mối quan hệ giữa phương tễ và nguyên tắc trị liệu của YHCT 2. Hiểu được kết cấu cơ bản của phương tễ 3. Trình bày được sự biến hoá của phương tễ 4. Nhớ được các loại hình của phương tễ 5. Nhớ được cách sắc thuốc và cách uống thuốc YHCT NỘI DUNG I. Mối quan hệ giữa phương tễ và các phương pháp trị liệu Trong Trung y phép biện chứng của Y học cổ truyền được thể hiện bằng lý pháp phương. Như vậy có mối liên hệ chặt chẽ giữa phương tễ và pháp trị liệu nếu phương tễ phù hợp với pháp trị liệu thì hiệu quả điều trị tốt và ngược lại. Phương tễ không có nghĩa là đã hoàn thành các phương pháp điều trị. Một phương thuốc tốt không có nghĩa là trên lâm sàng tốt mà phải căn cứ vào lý luận và điều trị. VD Phương thuốc Đại thừa khí thang để điều trị chứng táo bón do nhiệt kết ở hạ tiêu là một phương tễ hoàn hảo bởi sự kết hợp chặt chẽ giữa các vị thuốc nhưng dù phương thuốc đó tốt không có nghĩa là trên lâm sàng cứ táo bón ta dùng nó thực tế lâm sàng sẽ phản ánh đầy đủ tác dụng tốt hay không tốt của phương thuốc đó nếu ta không biện chứng xem tạng chủ chứng do gì. Ta có sơ đồ Giai đoạn biện chứng Giai đoạn luận trị Phân tích vấn đề Giai đoạn biện chứng Cơ chế sinh bệnh Đưa ra phương pháp điều trị Lập thành tổ phương chính xác Giai đoạn luận trị tốt sẽ đưa ra phương pháp điều trị chính xác. Nguyên tắc điều trị trong YHCT 2 Giáo trình Phương tễ Học viện YDHCT Việt Nam Y học cổ truyền đòi hỏi phải linh hoạt Những bệnh khác nhau mà quá trình bệnh lý diễn biến giống nhau thì điều trị giống nhau bệnh giống nhau mà cơ chế bệnh lý có chỗ khác nhau thì phép chữa khác nhau. Vậy điều quan trọng là phải nắm vững cơ chế sinh của bệnh lý và quy về bát cương. 1. Trị vị bệnh a. Phòng bệnh khi bệnh chưa phát Là đề phòng ngăn ngừa tác nhân gây bệnh chữa bệnh khi .
