Bài viết Đa dạng chi Ngải tiên (Hedychium koen.) thuộc họ gừng (Zingiberaceae lindl.) ở Bắc Trung Bộ cung cấp tính đa dạng chi Ngải tiên ở Bắc Trung Bộ, là cơ sở dữ liệu khoa học phục vụ cho những nghiên cứu ứng dụng tiếp theo. | BÁO CÁO KHOA HỌC VỀ NGHIÊN CỨU VÀ GIẢNG DẠY SINH HỌC Ở VIỆT NAM - HỘI NGHỊ KHOA HỌC QUỐC GIA LẦN THỨ 5 DOI ĐA DẠNG CHI NGẢI TIÊN Hedychium Koen. THUỘC HỌ GỪNG ZINGIBERACEAE LINDL. Ở BẮC TRUNG BỘ Trịnh Thị Hương1 Hoàng Văn Chính1 Lê Thị Huyền1 Lê Đình Chắc1 Lê Văn Trọng1 Hà Thị Phương1 Đỗ Thị Hải1 Tóm tắt. Chi Ngải tiên Hedychium có khoảng 109 loài phân bố chủ yếu ở vùng nhiệt đới cận nhiệt đới và ôn đới của châu Á và Madagascar. Ở Việt Nam hiện biết khoảng 12 loài 1 thứ. Kết quả nghiên cứu về đa dạng chi Ngải tiên ở Bắc Trung Bộ đã xác định được 5 trong tổng số 12 loài 1 thứ hiện biết ở Việt Nam. Bổ sung thêm vùng phân bố của 4 loài cho khu Hệ Thực vật Bắc Trung Bộ. Chi Ngải tiên có giá trị sử dụng khác nhau với 5 loài cho tinh dầu 4 loài làm cảnh 3 loài làm thuốc và 3 loài cho giá trị khác. Có 5 môi trường sống chính là dưới tán rừng ven suối đất mùn ẩm hốc đá có mùn ven đồi. Từ khóa Đa dạng chi Ngải tiên họ Gừng Bắc Trung Bộ. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Chi Ngải tiên Hedychium có khoảng 109 loài WCSP 2020 thường phân bố ở các khu vực nhiệt đới cận nhiệt đới ôn đới của châu Á và Madagascar Ashokan và Gowda 2019 . Các trung tâm đa dạng là các vùng khí hậu có độ ẩm cao ở Ấn Độ Trung Quốc Việt Nam Indonesia Myanmar Thomas và cộng sự 2017 . Ở Việt Nam chi Ngải tiên có 12 loài và 1 thứ Nguyễn Quốc Bình 2017 . Các loài trong chi này được trồng hoặc sống dưới tán rừng khe suối nơi ẩm ướt . Nhiều loài trong 2 chi này được sử dụng làm thuốc làm gia vị làm thức ăn làm cây cảnh làm giấy hoặc tinh dầu chiết xuất ở các loài được ứng dụng trong các lĩnh vực y học dược phẩm công nghệ thực phẩm mỹ phẩm Malik 2019 . Bắc Trung Bộ được đánh giá là một trong những trung tâm đa dạng sinh học của Việt Nam với hệ thực vật phong phú và đa dạng đơn vị địa lý sinh học Bắc Trung Bộ chiếm 23 25 tổng diện tích đất tự nhiên của cả nước tính bằng tổng diện tích của hệ thống Khu bảo tồn Thiên nhiên Việt Nam nhưng Hệ Thực vật ở đây chiếm tới 64 47 tổng số họ 51 71 tổng số chi và 39 06 .
