Bài viết xác định sự biến đổi về cường độ và phạm vi của áp thấp Aleut trong các thời kì ENSO. Đồng thời, mối quan hệ giữa chúng cũng đã được xác định để thấy rõ được vai trò của hiện tượng ENSO đến hoạt động của áp thấp này trong các tháng mùa đông. | TẠP CHÍ KHÍ TƯỢNG THỦY VĂN Bài báo khoa học Nghiên cứu mối quan hệ giữa ENSO với cường độ của áp thấp Aleut Nguyễn Linh Trang1 Lê Anh Trung1 Lê Lan Anh1 Chu Thị Thu Hường1 1 Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội nguyenlinhtrang010@ leetrung14@ 1911020666@ ctthuong@ Tác giả liên hệ ctthuong@ Tel. 84 981244579 Ban Biên tập nhận bài 15 4 2022 Ngày phản biện xong 20 6 2023 Ngày đăng bài 25 6 2023 Tóm tắt Ảnh hưởng của ENSO đến áp thấp Aleut đã được phân tích thống kê những biến đổi cường độ phạm vi của áp thấp này trong từng tháng và từng thời kỳ ENSO cũng như mối quan hệ tương quan giữa chúng trong thời kỳ 1981-2020. Từ đó cho thấy áp thấp Aleut trong thời kỳ El Nino thường mạnh hơn trong thời kỳ La Nina và không ENSO. Trong hầu hết các tháng áp thấp này có xu hướng mở rộng sang phía tây trong thời kỳ La Nina song lại mở rộng hơn sang phía đông lên phía bắc và đặc biệt mở rộng xuống phía nam trong thời kỳ El Nino. Cường độ của áp thấp này có mối quan hệ chặt chẽ với SST vùng trong các tháng 1 2 và 3. Điều này một lần nữa khẳng định sự tăng cường của áp thấp Aleut trong thời gian này khi El Nino xuất hiện. Sự biến đổi về cường độ cũng như phạm vi của áp thấp Aleut cũng có ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động của không khí lạnh trong mùa đông ở Việt Nam. Từ khóa El Nino La Nina Áp thấp Aleut Cường độ Mối quan hệ. 1. Mở đầu ENSO hay El Nino và dao động Nam là hiện tượng xảy ra trên vùng biển Thái Bình Dương TBD xích đạo có liên quan đến dao động của khí áp giữa 2 bờ phía Đông và Tây TBD. Hiện tượng ENSO gồm hai pha El Nino và La Nina. Đây là hiện tượng nóng lên lạnh đi dị thường ở bề mặt biển vùng trung tâm và Đông TBD xích đạo. Chúng thường kéo dài từ 8 đến 12 tháng hoặc dài hơn và xuất hiện khoảng 3-4 năm 1 lần. Hiện tượng El Nino và La Nina có thể xảy ra kế tiếp nhau và thường được xen kẽ bởi thời kỳ trung tính không ENSO hoặc đôi khi 2 đợt El Nino hay La Nina xảy ra kế tiếp nhau 1 . Hiện tượng ENSO .
