Sưng tuyến giáp đơn thuần thuộc về phạm trù "anh bệnh" trong Đông y. Nguyên nhân phát bệnh là uất giận lo nghĩ, can mất điều đạt, đàm khí hỗ kết ở vùng cồ, hoặc bởi ở nơi vùng núi uống dùng "nước cát" , thời gian dài đưa đến. Nếu can uất hoá hoả thương âm, có thể xuất hiện chứng âm thương dương cang, tương đương với chứng trạng Bazơđô ở y học hiện đại . | Điều Trị Nội Khoa - Bài 39 SƯNG TUYẾN GIÁP ĐƠN THUẦN VÀ BAZƠĐÔ BASEDOW Sưng tuyến giáp đơn thuần thuộc về phạm trù anh bệnh trong Đông y. Nguyên nhân phát bệnh là uất giận lo nghĩ can mất điều đạt đàm khí hỗ kết ở vùng cồ hoặc bởi ở nơi vùng núi uống dùng nước cát thời gian dài đưa đến. Nếu can uất hoá hoả thương âm có thể xuất hiện chứng âm thương dương cang tương đương với chứng trạng Bazơđô ở y học hiện đại . ĐIỂM CẦN KIỂM TRA ĐỂ CHẨN ĐOÁN 1. Cổ gáy to tuyến giáp trạng một bên hoặc hai bên sưng to chất đó ấn mềm không đau có thể theo nuốt mà di động lên xuống hoặc sờ tới kết đốt to nhỏ không ngang nhau. 2. Sưng tuyến giáp đơn thuần có đặc điểm địa phương tính thường thấy ở vùng núi cách biển rất xa thường thấy ở nữ giới. 3. Nếu kiêm thấy tim thổn thức dễ cáu nhiều mồ hôi gầy mòn mất ngủ hai bàn tay duỗi thẳng thì rung động nhãn cầu lồi ra ở trên tuyến giáp trạng có thể sờ tới sự rung động lại nghe thấy tạp âm huyết quản cho tới tới nhịp tim nhanh thêm là chứng tượng của Bazơđô. Tỷ lệ chuyển hoá cơ bản tăng thêm đến 30 - 50 . 4. Người bệnh Bazơđô nếu khi xuất hiện nhịp mạc nhanh thân nhiệt lên cao nôn mửa dữ dội ỉa chảy nước tiểu ít thao phiền không yên biểu hiện là hình ảnh nguy của tuyến giáp trạng nghiêm trọng thì có thể phát sinh hôn mê choáng ngất. PHƯƠNG PHÁP CHỮA 1. Biện chứng thí trị Đối với sưng tuyến giáp đơn thuần trị thì phải thư can giải uất lý khí hoá đàm là chủ. Nếu thuộc Bazơđô thì ta lấy phép dục âm thanh hoả. a. Đàm khí uất kết Một bên hoặc hai bên cổ gáy ngày càng sưng to có khi theo tình cảm tốt xấu mà tăng giảm. Ân đó mềm giãn không đau hoặc có thể sờ thấy kết đốt nói chung không có chứng trạng toàn thân hoặc thấy vùng ngực khí buồn bằn ho khan tiếng khàn nuốt khó mạch thường huyền tế rêu lưỡi trắng mỏng. Cách chữa Thư can giải uất lý khí hoá đàm. Bài thuốc ví dụ Tứ hải thư uất hoàn gia giảm. Hải tảo 3 đồng cân Côn bố đồng cân Mau lệ 1 lạng Hải cáp phấn 4 đồng cân bọc lại Hương phụ 3 đồng cân Sài hồ 1 5 đồng cân Chỉ xác 2 đồng cân Hoàng dược
