Khi bị táo bón, chúng ta hay dùng các đồ ăn thức uống có tính “mát” và “nhuận” như khoai lang, đu đủ, chuối tiêu, thanh long. Tuy nhiên theo y học cổ truyền, táo bón có nhiều thể bệnh khác nhau và vì vậy việc trị liệu cũng có nhiều điểm khác biệt. Muốn phòng chống táo bón một cách hữu hiệu, cần tuân thủ triệt để nguyên tắc “biện chứng luận trị” của y học cổ truyền, nghĩa là phải căn cứ vào chứng trạng cụ thể mà lựa chọn và sử dụng các món ăn - bài. | Dược thiện phòng chống táo bón Khi bị táo bón chúng ta hay dùng các đồ ăn thức uống có tính mát và nhuận như khoai lang đu đủ chuối tiêu thanh long. Tuy nhiên theo y học cổ truyền táo bón có nhiều thể bệnh khác nhau và vì vậy việc trị liệu cũng có nhiều điểm khác biệt. Muốn phòng chống táo bón một cách hữu hiệu cần tuân thủ triệt để nguyên tắc biện chứng luận trị của y học cổ truyền nghĩa là phải căn cứ vào chứng trạng cụ thể mà lựa chọn và sử dụng các món ăn - bài thuốc dược thiện thật phù hợp. Bài viết này xin được giới thiệu một số ví dụ điển hình để độc giả có thể tham khảo và vận dụng khi cần thiết. VỚI THỂ BỆNH THỰC NHIỆT Chứng trạng Đại tiện phân khô táo toàn thân có cảm giác nóng bức hay cáu giận mặt đỏ bụng trướng đau tiểu tiện sẻn đỏ môi khô miệng khát thích uống nước mát chất lưỡi đỏ rêu lưỡi vàng khô mạch hoạt sác. Món ăn bài thuốc Bài 1 Củ cải trắng 100g mật ong lượng vừa đủ. Củ cải rửa sạch giã nát ép lấy nước cốt rồi hòa với mật ong uống trong ngày nếu có máy ép thì càng tốt . Công dụng thanh nhiệt thông tiện. Bài 2 Quyết minh tử 10g cà dái dê tím 2 quả. Sắc quyết minh tử lấy nước Cà dái dê tím rửa sạch thái miếng đem rán qua với dầu thực vật rồi nấu với dịch chiết quyết minh tử cho thật chín chế thêm gia vị ăn trong ngày. Công dụng thanh nhiệt thông tiện. Bài 3 Măng non tươi 100g rau cần tây 100g. Măng rửa sạch luộc qua thái miếng Rau cần rửa sạch cắt đoạn chần qua nước sôi Hai thứ đem xào với dầu thực vật và gia vị vừa đủ dùng làm rau ăn hàng ngày. Công dụng thanh nhiệt thông tiện. VỚI THỂ BỆNH KHÍ TRỆ Chứng trạng Đại tiện khó khăn ợ hơi liên tục ngực bụng đầy chướng ấm ách khó chịu ăn kém chậm tiêu có lúc đau bụng miệng khô họng khát chất lưỡi hồng rêu trắng mỏng mạch huyền. Món ăn bài thuốc Bài 1 Mộc hương 5g binh lang 5g gạo tẻ 100g đường phèn vừa đủ. Sắc kỹ mộc hương và binh lang lấy nước bỏ bã rồi cho gạo tẻ vào ninh thành cháo chế thêm đường phèn chia ăn vài lần trong ngày. Công dụng thuận khí hành trệ thông tiện. Bài 2 Mộc hương 10g giáng .