Nói đến sân khấu ca kịch cải lương, hiện nay còn có người cho rằng nó chưa định hình thành một nghệ thuật hoàn chỉnh, hoặc chưa có hệ thống. Lấy cơ bộ môn nay xuất xứ từ thính phòng ca nhạc tài tử đem lên sân khấu, nên làn điệu hò, lý, ca, ngâm càng phong phú bao nhiêu, thì bộ điệu diễn xuất càng nghèo nàn bấy nhiêu. Do đó, họ có ấn tượng: sân khấu ca kịch cải lương không trình thức hóa như hát bội, một bộ môn chuyên diễn những tuồng cổ điển, có nhiều. | Nghệ thuật cải lương với vấn đề truyền thống Nói đến sân khấu ca kịch cải lương hiện nay còn có người cho rằng nó chưa định hình thành một nghệ thuật hoàn chỉnh hoặc chưa có hệ thống. Lấy cơ bộ môn nay xuất xứ từ thính phòng ca nhạc tài tử đem lên sân khấu nên làn điệu hò lý ca ngâm càng phong phú bao nhiêu thì bộ điệu diễn xuất càng nghèo nàn bấy nhiêu. Do đó họ có ấn tượng sân khấu ca kịch cải lương không trình thức hóa như hát bội một bộ môn chuyên diễn những tuồng cổ điển có nhiều thành tựu xuất sắc. Những ý kiến trên chắc chưa được nhiều người tán đồng. Ai cũng biết ca kịch cải lương kế thừa truyền thống sân khấu cố hữu của hát bội. Nó tiếp thu phần nào về hình thức nhưng chỉ theo một tỷ lệ có chừng thôi. Chính nó đã tinh giản tiết chế để bước đầu tạo thành một sân khấu riêng biệt của ngành ca kịch cải lương. Thế nào là sân khấu riêng biệt của cải lương Chúng tôi nghĩ đã là nghề hý kịch thì dù lối cũ hay lối mới phải có bộ tịch riêng giọng nói riêng điệu ca riêng. Mà đã có những cái riêng như vậy t hì tất thành ra một lối sân khấu riêng. Hát bội có điệu bộ và nói lối hát nam hát khách bắc xướng tẩu mã bắt bài ngâm xướng thán . thì cải lương với tư cách là một loại hình nghệ thuật sân khấu cũng dùng điệu bộ và nói lối nhưng điệu bộ và nói lối không giống y hệt như hát bội mà ca thì bài bản cũng khác như Hành vân Lưu thủy Kim tiền Bình bán Xuân nữ Tứ đại oán . Tại sao nghệ thuật biểu diễn của hát bội thì nghiêm trang bó hẹp trong khuôn khổ mà nghệ thuật biểu diễn của cải lương thì rộng rãi khoáng đạt Theo chúng tôi đó là ảnh hưởng của hệ tư tưởng và phép xử thế của hai luông văn hóa ngoại bang và dân tộc cho nên nó phải có những đặc điểm khác nhau. Chúng ta không lấy làm lạ khi thấy diễn viên hát bội ra sân khấu đứng thì phải cúi rạp như lưng cái khánh khánh chiết ngồi thì khoanh tay như ôm cái trống bão cổ đi tròn thì phải trúng như thước quy đi vuông thì phải trúng như thước củ nhìn không được ra ngoài vòng vạt áo nói không được vượt quá ngôi thứ mình. .
