Nghiên cứu cảnh báo sớm nguy cơ tai biến lũ quét trên các lưu vực miền núi là yêu cầu cấp thiết hiện nay không chỉ với những nước phát triển, mà còn với các nước đang phát triển như Việt Nam. Hầu hết các phương pháp phân tích đòi hỏi lượng dữ liệu chi tiết lớn, mô hình phân tích phức tạp nên hạn chế người sử dụng. | Bài báo khoa học Đánh giá nguy cơ hình thành lũ quét trên suối Nghĩa Đô huyện Bảo Yên tỉnh Lào Cai bằng phương pháp phân tích thống kê Đào Minh Đức1 Vũ Cao Minh1 Hoàng Hải Yến1 Phạm Quang Anh2 Đặng Kinh Bắc3 1 Viện Địa chất Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam daominhduc_dkt@ vucaominh@ yenhh11@ 2 Viện Nghiên cứu Thiết kế trường học Bộ Giáo dục và Đào tạo pqanh@ 3 Khoa Địa lý Trường Đại học Khoa học tự nhiên ĐH Quốc gia Hà Nội kinhbachus@ Tác giả liên hệ daominhduc_dkt@ Tel. 84-916903618 Ban Biên tập nhận bài 28 2 2022 Ngày phản biện xong 1 4 2022 Ngày đăng bài 25 4 2022 Tóm tắt Nghiên cứu cảnh báo sớm nguy cơ tai biến lũ quét trên các lưu vực miền núi là yêu cầu cấp thiết hiện nay không chỉ với những nước phát triển mà còn với các nước đang phát triển như Việt Nam. Hầu hết các phương pháp phân tích đòi hỏi lượng dữ liệu chi tiết lớn mô hình phân tích phức tạp nên hạn chế người sử dụng. Vậy nên cần một công cụ phân tích nguy cơ lũ quét để cảnh báo sớm một cách đơn giản để người dân sống ở lưu vực suối có nguy cơ cao như tại Nghĩa Đô huyện Bảo Yên tỉnh Lào Cai có thể chủ động hơn trong việc phòng tránh lũ quét. Bài báo này hướng tới sử dụng các phương pháp thống kê đơn giản nhằm đánh giá nguy cơ lũ quét trên lưu vực suối Nghĩa Đô. Nhóm nghiên cứu sử dụng phương pháp thống kê nhằm hướng tới giải thích cả quy luật về không gian và thời gian hình thành lũ quét. Kết quả nghiên cứu chỉ ra tai biến lũ quét trên suối Nghĩa Đô có diễn biến lên xuống nhanh và bất ngờ phụ thuộc mật thiết và chủ yếu vào lượng mưa trong 24 giờ và chỉ cần lượng mưa 24 giờ cao hơn 29mm là cũng đủ để hình thành lũ quét. Nghiên cứu này thành lập bảng ma trận 2 chiều kết hợp 5 cấp tiềm năng hình thành lũ quét với 5 cấp của cường độ mưa trong 24 giờ để xác định nguy cơ hình thành lũ quét tại khu vực lưu vực suối Nghĩa Đô. Người dân nơi đây có thể dễ dàng sử dụng bảng ma trận này nhằm tự cảnh báo kịp thời nguy cơ lũ quét xuất hiện ở khu .
