Bài viết bằng phương pháp nghiên cứu Phân tích và hệ thống hoá lý thuyết; phương pháp Phân tích tổng kết kinh nghiệm sẽ làm rõ những nội dung sau: 1) Khái niệm và lịch sử phát triển của thuật ngữ công lý; 2) Giới thiệu về Công lý theo thủ tục và Công lý theo kết quả; 3) Liên hệ với tình trạng án oan trong xét xử hình sự ở Việt Nam thời gian qua. | CÔNG LÝ THEO THỦ TỤC CÔNG LÝ THEO BẢN THỂ VÀ VẤN ĐỀ ÁN OAN Ở VIỆT NAM Trần Quyết Thắng TÓM TẮT Bài viết bằng phương pháp nghiên cứu Phân tích và hệ thống hoá lý thuyết phương pháp Phân tích tổng kết kinh nghiệm sẽ làm rõ những nội dung sau 1 Khái niệm và lịch sử phát triển của thuật ngữ công lý 2 Giới thiệu về Công lý theo thủ tục và Công lý theo kết quả 3 Liên hệ với tình trạng án oan trong xét xử hình sự ở Việt Nam thời gian qua. Từ khoá Công lý Công lý theo thủ tục Công lý theo bản thể Án oan. ABSTRACT This article addresses the following issues 1 The concept and development history of justice 2 Overview of result based justice and due process based justice 3 Comparison with juidicial process in Vietnam nowadays. Keywords Justice Result based justice Due process based justice Unjust sentence Công lý là một thuật ngữ chính trị đạo đức triết học và pháp lý được biết đến rộng rãi trên toàn thế giới. Tuy nhiên cho đến nay thuật ngữ này vẫn chưa có được sự đồng nhất nào về khái niệm. Trong lĩnh vực tố tụng hình sự công lý được xem là tôn chỉ để nhân danh và cũng là cái đích hướng tới của hệ thống tư pháp. Hầu hết các nghiên cứu đều thừa nhận rằng hiện nay trong nền tư pháp quốc tế được chia làm hai xu hướng khá rõ rệt bao gồm Công lý theo thủ tục gắn liền với đa số các quốc gia theo hệ thống thông luật và Công lý theo kết quả gắn liền với các quốc gia theo hệ thống dân luật. Ở Việt Nam công lý đã được song hành cùng nền tư pháp quốc gia từ khi được sáng lập. Tuy nhiên cho đến nay dù đã trải qua những thăng trầm của lịch sử công lý vẫn chưa có được một vị thế xứng đáng trong hoạt động của hệ thống thực thi quyền tố tụng tư pháp tình hình oan sai và các vi phạm trong trình tự tố tụng tại Việt Nam ngày càng trở nên TS. Đại học Nội vụ Hà Nội Phân hiệu Quảng Nam Đà Nẵng Email 70 nghiêm trọng hơn và các giá trị chuẩn mực cho hoạt động của nền tư pháp quốc gia được ghi nhận là đang vướng vào sự bất nhất. Trong khi đó công lý theo thủ tục hay