Thông qua việc tìm hiểu một số tiểu thuyết của Ma Văn Kháng thấy được sự thay đổi của cảm hứng sáng tác của nhà văn cũng như sự vận động của tiểu thuyết thời kỳ đổi mới; đặc biệt chú ý tới cảm hứng phê phán trong các tiểu thuyết chính như Mưa mùa hạ, Ngược dòng nước lũ, Côi cút giữa cảnh đời, Đám cưới không có giấy giá thú, Bến bờ Thấy được tinh thần phê phán nhưng chứa đựng niềm tin vào cuộc sống và con người, thể hiện giá trị nhân văn tinh thần xây dựng của nhà văn đối với cuộc đời. | ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN - NGUYỄN THỊ THUẦN CẢM HỨNG PHÊ PHÁN TRONG TIỂU THUYẾT MA VAN KHÁNG LUẬN VĂN THẠC SĨ VĂN HỌC Hà Nội-2013 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN - NGUYỄN THỊ THUẦN CẢM HỨNG PHÊ PHÁN TRONG TIỂU THUYẾT MA VAN KHÁNG Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Lí luận văn học Mã số 60 22 01 20 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học TS Nguyễn Văn Nam Hà Nội-2013 MỤC LỤC A. MỞ ĐẦU . 1 1. Lý do chọn đề tài . 1 2. Lịch sử vấn đề . 2 3. Phƣơng pháp nghiên cứu . 5 4. Đối tƣợng mục đích phạm vi nghiên cứu . 5 5. Cấu trúc đề tài . 6 B. NỘI DUNG. 7 Chƣơng 1 CẢM HỨNG PHÊ PHÁN TRONG VĂN HỌC VIỆT NAM VÀ SÁNG TÁC CỦA MA VĂN KHÁNG . 7 . Những biến đổi của văn học Việt Nam sau 1975 . 7 . Sự gia tăng tỷ trọng của cảm hứng phê phán trong văn học và trong tiểu thuyết Việt Nam đƣơng đại . 14 . Hành trình sáng tạo của Ma văn Kháng . 22 . Vài nét về cuộc đời Ma Văn Kháng. 22 . Đóng góp của Ma Văn Kháng đối với văn học thời kỳ đổi mới . 26 Tiểu kết . 28 Chƣơng 2 NHỮNG BIỂU HIỆN CỦA CẢM HỨNG PHÊ PHÁN TRONG TIỂU THUYẾT MA VĂN KHÁNG . 29 2. 1. Sự xuống cấp của đạo đức và văn hóa trong các quan hệ xã hội . 29 . Cái ác thể hiện qua mỗi con người trong các mối quan hệ xã hội . 29 . Cái ác thể hiện qua mối quan hệ trong tình yêu và hạnh phúc gia đình . 34 . Báo động về sự suy thoái của nhân cách con ngƣời . 39 . Con người bị tha hóa vì đồng tiền và lòng tham . 40 . Nhân vật trí thức bị tha hóa về nhân cách . 44 . Trí thức giả danh những người đội lốt trí thức nhưng bất tài vô dụng . 46 . Cái thiện đem lại sắc thái lạc quan cho cảm hứng phê phán . 54 . Những người trí thức có tài năng và phẩm chất cao đẹp . 54 . Những phẩm chất cao đẹp của những con người bình dị . 65 Tiểu kết . 69 Chƣơng 3 CÁC PHƢƠNG THỨC BIỂU HIỆN CỦA CẢM HỨNG PHÁN TRONG TIỂU THUYẾT CỦA MA VĂN KHÁNG . 70 . Nghệ thuật xây dựng nhân vật . 70 . Sự hài hòa thống nhất giữa ngoại hình và tính cách nhân