Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 cuốn sách "Chấn thương chỉnh hình" cung cấp cho người học các kiến thức: Gãy mắt cá, đứt gân Achill, gãy mắt cá chân, gãy xương sên, vỡ xương gót, ghép xương có cuống mạch, các loại trật khớp khác, dị tật thừa ngón cái bẩm sinh, biến dạng cột sống, | 62 GÃY ĐẦU DITỚI XƯƠNG CHÀY Nguyễn Đức Phúc l ếĐại cương - Tuy được biết đến từ lâu song trước thế kỷ 18 ít có tiến bộ về hiếu biết và điều trị thương tốn gãy cố chân. N ăm 1768 Pott mô tả m ột bệnh n hân gãy xương mác phần dưới kèm đ ứ t dây chan g bên trong và trậ t m ột p h ẩ n xương sên ra ngoài. Năm 1819 D upuytren nghiên cứu thực nghiệm n h ấn m ạn h tư thế d ạn g bàn chân trong cơ chế thương tốn m ắt cá. - Gãy thêm bờ sau xương chày được biết từ đầu thê kỷ 19 sau này gọi là gãy ba mắt cá. - Lane 1844 là người đ áu tiên mố đê nắn p hục hôi giải p h ẫu co chân. - Nhóm AO từ 1953 nêu vai trò của mố nắn đ ú n g giải ph ẫu cố đ ịn h vững và phục hồi chức năng sớm. - Gần đây đang thử các nẹp vít bằng chất hữu cơ đế đỡ phải mố lại lấy bỏ kim loại theo dõi thấy tỉ lệ liên xương và biến chứng như cũ song một số bị gãy và giá còn đắt. 2. Gãy 1 3 dưới xương chày . Các thương tôn giải p h ẫ u b ệ n h lý Thường gặp ỏ người trẻ tuối sau ngã cao - Gãy ỏ bờ trước đ ầu xương chày phố biên nhất 40 số ca. - Gãy cả hai bờ trước sau vỡ sụn 30 . - Gãy trên các m ắt cá 25 . . Chẩn đoán - Ngoài phim ch ụ p thăn g và nghiêng nên yêu câu thêm tư thê xoay ngoài 20 45 và xoay trong 35 65 . - Với tư thế cố chân vuông và b àn chân xoay tro n g lOo khe khớp cố chân quanh xương sên cần hẹp đều khoảng 2mm. Khi khe sáng rộng quá 3m m là có toác khớp diastasis cố chân. . Đ iều trị ô gãy nằm ngay dưới da ở vùng cẳng chân gày tưới máu kém nắn chỉnh khó. Chỉnh hình - Gãy ít di lệch bó bột rạch dọc. - Gãy nhiêu m ành gãy lún n h át là khi có tình trạn g da xấu nốt phòng loạn dưỡng. ở người già nên xuyên đin h kéo tạ đin h xuyên qua xương gót đ ặ t trên khung Braun kéo tạ 6-8 tu ần rồi bó bột đi. Đe đỡ p h ải nằm viện lâu có thể kéo nắn rồi xuyên 2 đ in h ở xương chày và xương gót sau đó bó bột trù m 2 đinh. 453 Mố nên mố khi - G ãy có m ản h rời to dễ kết hợp xương. - Tình trạng da tốt không có rối loạn d in h dưỡng. - Bệnh nh ân trẻ tuối. - Phẫu th u ậ t viên quen mô và có phươ ng .
