Nhóm cá thòi lòi mang đặc điểm lưỡng cư và thường được sử dụng để nghiên cứu sự tiến hóa lên cạn của động vật có xương sống. Nghiên cứu này nhằm xác định mối tương quan giữa mức độ lên cạn và đặc điểm di chuyển sử dụng vây ngực, cũng như các chỉ tiêu hình thái vây ngực ở 3 loài cá thòi lòi và 1 loài cá bống. Tập tính di chuyển được quay phim, phân tích về đặc điểm, tần suất sử dụng vây ngực và mức độ lưỡng cư. | Vietnam J. Agri. Sci. 2024 Vol. 22 No. 4 457-465 Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 2024 22 4 457-465 NGHIÊN CỨU MỐI TƯƠNG QUAN GIỮA MỨC ĐỘ LÊN CẠN VÀ ĐẶC ĐIỂM DI CHUYỂN BẰNG VÂY NGỰC CỦA NHÓM CÁ THÒI LÒI HỌ PHỤ OXUDERCINEA Nguyễn Minh Tài1 Nguyễn Văn Lâm2 Trần Xuân Lợi1 Trường Thủy sản Trường Đại học Cần Thơ 1 2 Khoa Sau Đại học Trường Đại học Cần Thơ Tác giả liên hệ txloi@ Ngày nhận bài Ngày chấp nhận đăng TÓM TẮT Nhóm cá thòi lòi mang đặc điểm lưỡng cư và thường được sử dụng để nghiên cứu sự tiến hóa lên cạn của động vật có xương sống. Nghiên cứu này nhằm xác định mối tương quan giữa mức độ lên cạn và đặc điểm di chuyển sử dụng vây ngực cũng như các chỉ tiêu hình thái vây ngực ở 3 loài cá thòi lòi và 1 loài cá bống. Tập tính di chuyển được quay phim phân tích về đặc điểm tần suất sử dụng vây ngực và mức độ lưỡng cư. Tỉ lệ mở của vây ngực và tỉ lệ khối cơ ngoài và khối cơ trong cũng được thu thập. Kết quả cho thấy mức độ lên cạn tăng dần ở 3 loài cá thòi lòi Oxuderces nexipinnis Scartelaos histophorus và Periophthalmodon septemradiatus. Loài O. nexipinnis và S. histophorus sử dụng vây ngực để trườn trong nước trườn trên cạn và trườn giữa nước - trên cạn nhưng loài O. nexipinnis sử dụng vây ngực trườn trong nước là chủ yếu. Hai loài này đều sử dụng vây ngực để trượt trong nước lần đầu tiên ghi nhận ở nhóm cá thòi lòi . Ở loài Pn. septemradiatus vây ngực chủ yếu để trườn trên cạn 57 73 và giữ ẩm 30 08 . Tỉ lệ sử dụng vây ngực để trườn trên cạn cao hơn ở những loài có mức độ lên cạn cao hơn. Độ mở của vây ngực và tỉ lệ khối cơ ngoài và khối cơ trong có sự khác biệt và có mối tương quan với mức độ lên cạn ở 3 loài cá thòi lòi. Từ khóa Tập tính lưỡng cư môi trường sống nhóm cá thòi lòi. Correlation between the Level of Amphibious Lifestyle and Moving Characteristics with the Pectoral During Water-to-Terrestrial Transition of Mudskippers Oxudercinea subfamily ABSTRACT Showing amphibious features mudskippers have been
