Trên cơ sở lý luận chung về văn hóa làng, văn hóa làng đồng bằng sông Hồng và đô thị hóa, luận án trình bày những biến đổi cơ bản của văn hóa làng ở đồng bằng sông Hồng dưới tác động của quá trình đô thị hóa, từ đó đề xuất những quan điểm cơ bản và giải pháp chủ yếu điều tiết những biến đổi đó hướng tới xây dựng nông thôn Việt Nam phát triển toàn diện, bền vững. . | Quá trình đổi mới đất nước ở Việt Nam cũng đồng thời là quá trình đô thị hóa diễn ra ngày càng mạnh mẽ ở các khu vực đồng bằng trọng điểm của đất nước, trong đó nổi bật là đồng bằng sông Hồng. Sự thay đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn cùng với sự thay đổi cơ cấu xã hội dân cư, môi trường tự nhiên, xã hội ở đây đã kéo theo những biến đổi môi trường văn hóa làng. Những đặc trưng văn hóa làng ở đồng bằng sông Hồng có những biểu hiện mới trên các lĩnh vực phong tục, tập quán, văn hóa, nghệ thuật, chính trị, pháp lý. Những biểu hiện đó cho thấy, ở mỗi lĩnh vực, có những giá trị, truyền thống tiếp tục được phát huy, nhưng cũng có những giá trị bị lu mờ dần, thay thế vào đó là những yếu tố hiện đại nhưng đôi khi lại là phản văn hóa, phản giá trị. Nguyên nhân của những biến đổi đó không nằm ở bản thân quá trình đô thị hóa, cũng không thuộc về kết cấu kinh tế - xã hội truyền thống của làng, mà chính là ở con người - cư dân làng, chủ thể tham gia vào quá trình đô thị hóa. Sự bị động đến mức rụt dè hoặc chủ động thái quá của cư dân làng trong quá trình đôthị hóa đều có thể tạo ra những lực cản kìm hãm sự phát triển tiến bộ, bền vững của làng Việt Nam.
