Trong bài viết này, hiện tượng phách lượng tử của exciton trong chấm lượng tử hình ê-líp dạng dẹt InN/GaN được nghiên cứu bằng lý thuyết hàm sóng tái chuẩn hóa. Ngoài ra, sự ảnh hưởng mạnh của tỉ số các bán trục và độ lệch cộng hưởng của sóng bơm lên các đặc trưng của hiện tượng phách lượng tử của exciton cũng được khảo sát chi tiết. | TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Trường Đại học Khoa học ĐH Huế Tập 21 Số 1 2022 NGHIÊN CỨU PHÁCH LƯỢNG TỬ CỦA EXCITON TRONG CHẤM LƯỢNG TỬ HÌNH Ê-LÍP DẠNG DẸT Lê Thị Ngọc Bảo1 Nguyễn Minh Tạo3 Lê Ngọc Minh1 Lê Phước Định1 Đinh Như Thảo2 1 Trường Đại học Khoa học Đại học Huế 2 Trường Đại học Sư phạm Đại học Huế 3 Trường THPT Trần Suyền Tỉnh Phú Yên Email lethingocbao14@ Email dnthao@ Ngày nhận bài 8 7 2022 ngày hoàn thành phản biện 20 7 2022 ngày duyệt đăng 4 8 2022 TÓM TẮT Trong bài báo này hiện tượng phách lượng tử của exciton trong chấm lượng tử hình ê-líp dạng dẹt InN GaN được nghiên cứu bằng lý thuyết hàm sóng tái chuẩn hóa. Chúng tôi áp dụng mô hình ba mức exciton gồm một mức ở trạng thái cơ bản và hai mức kích thích được liên kết bởi một laser bơm mạnh cộng hưởng. Khi có tác dụng của laser bơm chúng tôi đã quan sát thấy dấu hiệu tồn tại hiện tượng phách lượng tử của exciton thông qua sự xuất hiện dao động tuần hoàn trong phổ cường độ hấp thụ của exciton. Ngoài ra sự ảnh hưởng mạnh của tỉ số các bán trục và độ lệch cộng hưởng của sóng bơm lên các đặc trưng của hiện tượng phách lượng tử của exciton cũng được khảo sát chi tiết. Từ khóa chấm lượng tử cường độ hấp thụ exciton hình ê-líp dạng dẹt. 1. MỞ ĐẦU Trong những năm gần đây bán dẫn hệ thấp chiều là một trong những đối tượng nghiên cứu rất được sự quan tâm và thu hút của nhiều nhà khoa học 1-3 . Cấu trúc hệ thấp chiều được hình thành khi ta hạn chế chuyển động của các hạt tải theo một chiều hai chiều hoặc ba chiều trong phạm vi khoảng cách bước sóng de Broglie của nó cỡ nm . Việc chuyển từ vật liệu có cấu trúc ba chiều sang hệ vật liệu có cấu trúc thấp chiều đã làm thay đổi đáng kể nhiều đặc tính của vật liệu đồng thời xuất hiện nhiều đặc tính ưu việt hơn mà hệ vật liệu ba chiều không có. Các cấu trúc thấp chiều có nhiều ứng dụng quan trọng trong việc tạo ra các linh kiện và thiết bị quang điện tử 4- 6 . Một trong những cấu trúc thấp chiều đang nhận được nhiều sự quan tâm nghiên 15 Nghiên cứu
