Trong bài viết này, phổ hấp thụ của exciton trong chấm lượng tử dạng đĩa GaAs/AlAs với thế giam giữ sâu vô hạn đã được khảo sát lý thuyết bằng phương pháp hàm sóng tái chuẩn hóa. Phổ hấp thụ của exciton đã được nghiên cứu thông qua việc tính toán các tốc độ chuyển dời quang liên vùng giữa mức thấp nhất của lỗ trống và mức thấp nhất của điện tử. | TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Trường Đại học Khoa học ĐH Huế Tập 21 Số 1 2022 PHỔ HẤP THỤ CỦA EXCITON TRONG CHẤM LƯỢNG TỬ DẠNG ĐĨA GaAs AlAs Lê Thị Diệu Hiền1 Lê Phước Định1 Lê Thị Khánh Phụng2 Đinh Như Thảo3 1 Khoa Điện Điện tử và Công nghệ vật liệu Trường Đại học Khoa học Đại học Huế 2 Trung tâm giáo dục nghề nghiệp Giáo dục thường xuyên TP Huế 3 Khoa Vật lý Trường Đại học Sư phạm Đại học Huế Email dnthao@ Email lehien32@ Ngày nhận bài 4 8 2022 ngày hoàn thành phản biện 23 8 2022 ngày duyệt đăng 20 10 2022 TÓM TẮT Trong bài báo này phổ hấp thụ của exciton trong chấm lượng tử dạng đĩa GaAs AlAs với thế giam giữ sâu vô hạn đã được khảo sát lý thuyết bằng phương pháp hàm sóng tái chuẩn hóa. Phổ hấp thụ của exciton đã được nghiên cứu thông qua việc tính toán các tốc độ chuyển dời quang liên vùng giữa mức thấp nhất của lỗ trống và mức thấp nhất của điện tử. Các kết quả tính số chỉ ra rằng dưới tác dụng của laser bơm mạnh cộng hưởng thì trong phổ hấp thụ của exciton xuất hiện hai đỉnh hấp thụ mới. Hơn nữa các đỉnh hấp thụ này có xu hướng dịch chuyển về vùng năng lượng thấp tương ứng với dịch chuyển đỏ khi tăng bán kính của chấm. Từ khóa phổ hấp thụ của exciton chấm lượng tử dạng đĩa GaAs AlAs. 1. MỞ ĐẦU Trong những thập kỷ qua việc nghiên cứu các cấu trúc bán dẫn thấp chiều đã và đang mang lại những thành công to lớn cho sự phát triển trong lĩnh vực khoa học na-nô và công nghệ vật liệu na-nô 1 2 . Đã có rất nhiều công trình nghiên cứu lý thuyết cũng như thực nghiệm được tiến hành trên các hệ bán dẫn thấp chiều như giếng lượng tử dây lượng tử và chấm lượng tử nhằm mục đích khảo sát các tính chất vật lý đầy lý thú và đặc biệt của các cấu trúc này so với bán dẫn khối thông thường 3 9 . Sở dĩ các cấu trúc này thu hút được sự quan tâm nghiên cứu của các nhà khoa học là do chúng có thể gây ra các hiệu ứng quang học phi tuyến rõ ràng hơn so với các vật liệu khối. Một trong những cấu trúc thấp chiều có nhiều đặc tính nổi trội đó là chấm lượng tử do sự
