Muỗi vằn là vật trung gian truyền bệnh sốt xuất huyết ở người. Trong nghiên cứu này, tinh dầu từ cây tía tô được chiết xuất, xác định thành phần hóa học và khảo sát tác động của tinh dầu lên sự phát triển của muỗi vằn. | Tạp chí Khoa học Đại học Thủ Dầu Một Số 2 69 -2024 THÀNH PHẦN HÓA HỌC VÀ TÁC ĐỘNG CỦA TINH DẦU TÍA TÔ LÊN SỰ PHÁT TRIỂN CỦA MUỖI VẰN Trần Thanh Hùng 1 Nguyễn Phan Hà Phương 1 Phạm Nhật Minh 1 1 Trường Đại học Thủ Dầu Một Ngày nhận bài 25 01 2024 Ngày gửi phản biện 16 2 2024 Chấp nhận đăng 10 3 2024 Liên hệ email https Tóm tắt Muỗi vằn là vật trung gian truyền bệnh sốt xuất huyết ở người. Trong nghiên cứu này tinh dầu từ cây tía tô được chiết xuất xác định thành phần hóa học và khảo sát tác động của tinh dầu lên sự phát triển của muỗi vằn. Kết quả ghi nhận tinh dầu tía tô chứa các thành phần hóa học chính gồm limonene 17 00 perilla aldehyde 48 55 β- caryophyllene 15 03 và Z E -α-farnesene 11 07 . Tinh dầu tía tô biểu hiện tác động diệt bọ gậy muỗi vằn mạnh gây chết 85 08 số bọ gậy xử lý trong 24 giờ ở nồng độ 200µg mL. Tinh dầu này cũng có tác động làm giảm rõ rệt tỷ lệ bọ gậy phát triển thành lăng quăng và muỗi vằn trưởng thành chỉ có 10 00 bọ gậy sống sót phát triển thành lăng quăng và không có bọ gậy phát triển thành muỗi trưởng thành ở nồng độ 200µg mL. Các nghiên cứu tiếp theo cần được thực hiện để sử dụng hiệu quả tinh dầu cây tía tô trong kiểm soát muỗi vằn góp phần ngăn chặn sự bùng phát dịch sốt xuất huyết. Từ khóa bọ gậy lăng quăng muỗi vằn tía tô tinh dầu Abstract CHEMICAL COMPOSITION AND EFFECT OF ESSENTIAL OIL FROM PERILLA FRUTESCENS ON THE DEVELOPMENT OF AEDES AEGYPTI Aedes aegypti has long been recognised as a vector of dengue virus that causes dengue fever in human. The current study was carried out to determine the chemical composition of the essential oil extracted from Perilla frutescens and evaluate its effect on the development of Aedes aegypti. The results showed that main chemical compositions of the essential oil were limonene perilla aldehyde β- caryophyllene and Z E -α-farnesene . The essential oil was highly effective in killing Ae. aegypti larvae .
