Tham khảo bài viết 'tìm hiểu nguyễn thị duệ - tiến sĩ nữ đầu tiên nước việt', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | Tìm hiểu Nguyễn Thị Duệ - Tiến sĩ nữ đầu tiên nước Việt Nguyễn Thị Duệ hay Nguyễn Thị Du 1 ngoài ra có người gọi bà tên Nguyễn Thị Ngọc Toàn 2 hiệu Diệu Huyền là Tiến sĩ nữ đầu tiên của Việt Nam. Hiện chỉ biết bà sống vào cuối thế kỷ 16 đầu thế kỷ 17 chưa rõ năm sinh và mất. sử Nguyễn Thị Duệ quê ở Kiệt Đặc nay là xã Văn An huyện Chí Linh tỉnh Hải Dương. Vốn là người thông minh có nhan sắc nên mới hơn 10 tuổi bà đã được nhiều nhà quyền quí đến xin hỏi cưới nhưng bà không thuận. Năm 1592 Trịnh Tùng đem quân đánh chiếm kinh đô Thăng Long nhà Mạc chạy lên Cao Bằng. Nguyễn Thị Duệ cùng gia đình đi theo. Là một người hiếu học song luật lệ bấy giờ không cho phép con gái được học hành thi cử Nguyễn Thị Duệ phải giả trai để dự việc đèn sách. Khoa thi Hội năm Giáp Ngọ 1594 3 bà mang tên giả là Nguyễn Du đi thi và đỗ đầu khi tuổi vừa 20. Đến khi mở yến tiệc chiêu đãi các tân khoa vua Mạc Kính Cung thấy vị tiến sĩ trẻ dáng vẻ mảnh mai mặt mày thanh tú. nên dọ hỏi. Khi đã rõ chuyện Nguyễn Thị Duệ không bị khép tội mà còn được vua khen ngợi. Sau đó vua vời bà vào cung để dạy các phi tần rồi được tuyển làm phi Tinh Phi Sao Sa và người ta quen gọi là Bà Chúa Sao 4 . Năm 1625 quân Lê - Trịnh tiến lên Cao Bằng diệt nhà Mạc. Nguyễn Thị Duệ vào rừng ẩn náu bị quân lính bắt được. Mến tài vua Lê và chúa Trịnh vẫn cho bà trông coi việc dạy học trong vương phủ. Năm 70 tuổi Nguyễn Thị Duệ xin về nghỉ nơi quê nhà. Nguyễn Thị Duệ sống hơn 80 tuổi mới qua đời. Khi mất người dân địa phương lập đền thờ tôn bà làm phúc thần. II. Nhân cách Khi còn làm việc quan bà rất quan tâm đến việc thi cử bồi dưỡng nhân tài. Phần lớn ở các kỳ thi đình thi hội bài vở thảy đều qua tay bà chấm chọn. Mỗi tháng đôi kỳ bà cùng các bậc túc nho đến giảng dạy ôn tập cho các sĩ tử. Ngoài ra bà còn xin triều đình cấp nhiều mẫu ruộng tốt cho canh tác lấy huê lợi giúp đỡ học trò nghèo biết chăm chỉ. Người ta còn truyền tụng câu chuyện Thưở hàn vi anh trai Nguyễn Thị Duệ bị người trong làng hãm hại. Khi vinh hiển .
